Ưu nhược điểm khi dùng cây thuốc nam chữa men gan cao

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy một số cây thuốc nam hoàn toàn có hiệu quả giúp hạ men gan, nâng đỡ chức năng gan. Tuy nhiên mỗi phương pháp chữa bệnh đều có những ưu, nhược điểm riêng mà bạn cần lưu ý.

Ưu điểm

Áp dụng các bài thuốc nam chữa men gan cao là một phương pháp được nhiều người bệnh áp dụng, vì những ưu điểm sau:

• Hiệu quả: Các cây thuốc nam chữa men gan cao đều là những thảo dược đã được lưu truyền trong dân gian nhiều năm với tác dụng giúp thanh lọc, giải độc gan, hỗ trợ hạ men gan.
• An toàn: Do sử dụng các thuốc nam có nguồn gốc tự nhiên nên đây là một phương pháp cải thiện tình trạng tăng men gan tự nhiên rất an toàn với người bệnh.
• Tiết kiệm: Các cây thuốc nam hạ men gan đều khá phổ biến trong tự nhiên do đó bạn có thể dễ dàng tìm kiếm để sử dụng. Bên cạnh đó cách chế biến, sử dụng cây thuốc khá đơn giản và dễ thực hiện, người bệnh có thể thực hiện tại nhà để sử dụng.

Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm, phương pháp này vẫn tồn tại những nhược điểm mà bạn cần lưu ý, cụ thể là:

• Cây thuốc nam chữa men gan cao chỉ có tác dụng hỗ trợ cải thiện tình trạng tăng men gan, không có tác dụng chữa trị khỏi nguyên nhân gây tăng men gan. Nếu nguyên nhân gây tăng men gan chữa được giải quyết, bạn hoàn toàn có thể bị men gan cao tái phát thường xuyên.
• Để hạ men gan hiệu quả cần phải sử dụng cây thuốc thường xuyên, hàng ngày và kiên trì trong thời gian dài.
• Cây thuốc nam không có hiệu quả hạ men gan trong một số trường hợp tăng men gan nặng, cấp tính.

Top 7 cây thuốc nam chữa men gan cao

Dưới đây là top 7 cây thuốc nam chữa men gan cao hiệu quả cùng với cách sử dụng các cây thuốc, bạn có thể tham khảo và áp dụng cho bản thân.

1. Cây Mật Nhân

Cây mật nhân hay còn được dân gian gọi với cái tên mật nhơn, cây bá bệnh, cây bách bệnh, cây hậu phác nam. Thường được tìm thấy trong tự nhiên tại các vùng núi thấp, vùng trung du, rừng cây thứ sinh. Bộ phận sử dụng là rễ, thân, lá, quả.

Cây mật nhân đã được nghiên cứu và chỉ ra có nhiều tác dụng tuyệt vời như: bảo vệ gan bị gây độc bởi carbon tetraclorua, ức chế dòng tế bào ung thư gan HepG2. Mật nhân làm chậm quá trình hư biến của gan và làm tăng sự tái tạo của tế bào gan trong mô hình gây tổn thương gan thực nghiệm, làm nhuận gan lợi mật mạnh, đồng thời giải độc cơ thể và tăng miễn dịch mạnh.

Trong đông y, đây là loại thảo dược có vị đắng, tình mát có tác dụng giải độc gan, hạ men gan vô cùng hiệu quả và an toàn.

– Cách sử dụng: Dùng rễ, thân, lá của cây mật nhân, phơi khô và hãm nước uống hàng ngày. Đặc biệt, nếu kết hợp mật nhân và cà gai leo sẽ càng tăng hiệu quả hạ men gan của thảo dược.

2. Cây cà gai leo

Cây cà gai leo được biết đến là một trong những cây thuốc nam quý có công dụng cải thiện men gan cao hiệu quả. Bởi loại cây này có chứa nhiều thành phần có tác dụng hạ men gan, mát gan, giải độc gan và bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây hại như: Flavonoid, Saponin, Solasodinon,…. Đặc biệt trong cà gai leo có chứa hoạt chất Sonalum Hainanence Hance Solanaceae có tác dụng ức chế sự phát triển của virus viêm gan B, đồng thời giúp giảm xơ gan, chống viêm gan, ngăn cản quá trình oxy hóa.

Trong Đông y, loại cây này có vị the, tính ấm, có tác dụng tiêu độc, thanh nhiệt, tán phong,… thích hợp để chữa men gan cao.

– Cách sử dụng:

Để cải thiện tình tạng tăng men gan bằng cây cà gai leo, bạn có thể áp dụng phương pháp sau:

• Sử dụng 35g cây cà gai leo khô cho vào nồi cùng với 1 lít nước.
• Đun sôi với lửa vừa, đun cho đến khi lượng nước cô đặc lại còn khoảng 300 ml.
• Lọc lấy phần nước sắc được, chia thành 3 phần nhỏ để sử dụng hết trong ngày.

3. Cây chó đẻ

Cây chó đẻ hay còn được gọi là cây diệp hạ châu. Bạn có thể gặp loại cây này mọc dại nhiều ở quanh nơi mình sống. Có thể bạn chưa biết, đây là loại cây có nhiều công dụng chữa bệnh hay, trong đó có công dụng chữa bệnh gan, hạ men gan và cải thiện chức năng gan.

Trong Đông y, cây chó đẻ có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng hạ nhiệt, lợi tiểu, giải độc, giảm đau,… Không chỉ thể, trong y học hiện đại các nghiên cứu cho biết hàm lượng glutathione có trong cây chó đẻ có tác dụng cân bằng men gan, cải thiện tình trạng tăng men gan, hỗ trợ điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.

– Cách sử dụng:

Để sử dụng cây chó đẻ cải thiện bệnh men gan cao, bạn lấy các nhánh cây chó đẻ già, đem rửa sạch bằng nước muối pha loãng để loại bỏ bụi bẩn. Sau đó thực hiện sắc nước theo các bước sau:

• Cho một nắm cây chó đẻ đã được làm sạch vào trong nồi cùng với 5 chén nước lọc, đun sôi với lửa nhỏ trong khoảng 20 phút để dưỡng chất trong cây hòa tan vào nước.
• Chắt lọc lấy phần nước, và dùng nước sắc cây chó đẻ để thay cho nước lọc, sử dụng hằng ngày.

Thời gian đầu sử dụng cây chó đẻ, người bệnh sẽ có cảm giác khó uống bởi cây chó đẻ có vị đắng. Để làm dịu vị đắng của loại cây này, bạn có thể bỏ nước sắc cây chó đẻ vào trong ngăn mát của tủ lạnh để sử dụng trong ngày.

4. Cây Atiso

Nếu nói đến các cây thuốc nam có tác dụng mát gan, thanh nhiệt, giải độc thì không thể không nhắc đến atiso. Atiso có tên khoa học là cynara scolymus, có tính mát, vị đắng nhạt, hương thơm dịu được áp dụng phổ biến để chữa bệnh gan vì nó có tác dụng làm sạch các độc tố trong gan, mát gan, đồng thời làm giảm Cholesterol giúp bạn có một làn da trẻ đẹp mịn màng và sức khỏe được cải thiện.

Trong Atiso có chứa hoạt chất cynarin và silymarin – là 2 chất chống oxy hoá có công dụng tuyệt vời trong hỗ trợ phục hồi chức năng tế bào của gan, loại bỏ các độc tố trong gan do đó atiso có công dụng hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như viêm gan B mãn tính, suy giảm chức năng gan hay men gan tăng cao.

– Cách sử dụng:

Để cải thiện tình trạng tăng men gan, bạn nên sử dụng 1 – 2 ly nước atiso mỗi ngày với phương pháp như sau:

• Sử dụng một nhúm cây atiso khô cho vào cốc nước sôi khoảng 200 ml để hãm như nước trà.
• Bỏ phần bã và chỉ sử dụng phần nước atiso.
• Dùng 1 – 2 ly trà atiso mỗi ngày để thanh nhiệt, giải độc và hạ men gan.

5. Cây nhân trần

Nhân trần được biết đến là vị thuốc nam quen thuộc có nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe của con người. Trong đông y, nhân trần có vị đắng, tính hơi hàn, có tác dụng thanh nhiệt cơ thể, trừ thấp, hỗ trợ điều trị bệnh ngoài da, vàng da, bí tiểu.

Đặc biệt, trong cây nhân trần có chứa một số hoạt chất có tác dụng hạ men gan, bảo vệ tế bào gan và ngăn ngừa tình trạng gan bị nhiễm mỡ rất tốt đã được ông cha ta áp dụng hiệu quả và lưu truyền đến ngày hôm nay.

– Cách sử dụng:

Để hạ men gan, bạn có thể sử dụng theo phương pháp sau:

• Nhân trần sau khi thu hái, được rửa sạch và phơi khô.
• Mỗi lần sử dụng, lấy một nắm nhỏ nhân trần đem hãm cùng với nước sôi như hãm nước trà.
• Sử dụng nước nhân trần thay cho nước trà, uống hàng ngày.

6. Cây kế sữa

Một cây thuốc nam chữa men gan cao không thể bỏ qua chính là cây kế sữa. Tất cả các bộ phận trên loại cây này đều có thể sử dụng để cải thiện tình trạng tăng men gan.

Các nghiên cứu cho thấy, trong cây kế sữa có chứa thành phần hoạt chất Sylimatin giúp ngăn ngừa các chất độc hại làm tổn thương tế bào gan và ảnh hưởng chức năng gan, nó cũng thúc đẩy quá trình tái tạo của các tế bào gan mới, bảo vệ gan. Chính vì thế đây là một cây thuốc nam chữa men gan cao rất hiệu quả.

– Cách sử dụng:

Thực hiện bài thuốc từ cây kế sữa trị bệnh men gan cao theo các bước sau:

• Cây kế sữa sau khi thu hái được rữa sạch.
• Sử dụng khoảng 200g kế sữa cho trong nồi cùng với 1 lít nước và tiến hành đun sôi trên ngọn lửa nhỏ.
• Chắt lọc lấy phần nước và lọc bỏ phần bã.
• Sử dụng nước sắc từ cây kế sữa thay cho nước trà hằng ngày.

Phụ nữ đang mang thai và phụ nữ cho con bú tuyệt đối không nên sử dụng cây kế sữa để cải thiện tình trạng men gan cao do loại cây này có chứa một số thành phần gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của thai nhi và trẻ nhỏ.

7. Cây nhọ nồi

Nhọ nồi là một loại cây mọc dại rất nhiều trong tự nhiên mà bạn có thể dễ dàng tìm kiếm. Theo các tài liệu Đông y, nhọ nồi có tính ấm, vị ngọt, có khả năng bổ thận âm, thanh can nhiệt, giải độc gan. Đặc biệt, các nghiên cứu hiện đại đã thấy nhiều hoạt chất trong cỏ nhọ nồi như Ancaloit, Caroten, Flavonoids, Isoflavonoids hay các thành phần như Sterols, Aldehyd… có tác dụng giúp tăng cường hoạt động chức năng gan.

Một nghiên cứu từ Trường Đại học Dược Hà Nội đã chỉ ra rằng: Cỏ nhọ nồi có tác dụng bảo vệ gan nhờ khả năng hạn chế tăng men gan cũng như trọng lượng gan, đồng thời còn giúp ngăn ngừa tổn thương gan do bệnh xơ gan gây ra.

– Cách sử dụng:

• Chuẩn bị: 30g cỏ nhọ nồi, 20g nữ trinh tử, 15g đương quy và 15g trạch tả.
• Đem các nguyên liệu đã chuẩn bị cho vào ấm sắc và cùng với 500ml nước, đun sôi trên lửa nhỏ đến khi lượng nước thuốc cô lại còn 150ml. Mỗi ngày chỉ sử dụng một thang thuốc duy nhất.

Lưu ý khi sử dụng cây thuốc nam

Để phát huy hết công dụng của các cây thuốc nam chữa tăng men gan và để bảo vệ sức khỏe khi sử dụng, bạn cần lưu ý đến một vài vấn đề dưới đây:

• Khi có biểu hiện men gan cao bạn nên đến các cơ sở y tế để được khám, xác định tình trạng men gan cao, tìm nguyên nhân và được bác sĩ tư vấn điều trị, bạn nên tham khảo bác sĩ về việc sử dụng các cây thuốc nam chữa men gan cao.
• Khi bào chế các cây thuốc, bạn cần làm sạch toàn bộ nguyên liệu với nước sạch, tốt hơn nên ngâm cùng với nước muối pha loãng để loại bỏ toàn bộ bụi bẩn và đất cát.
• Thuốc nam cần thời gian đủ để các dưỡng chất thấm sâu vào trong cơ thể tạo ra tác dụng hạ men gan rõ ràng. Chính vì vậy, bạn cần phải có sự kiên trì khi sử dụng cây thuốc nam chữa men gan cao.
• Sau khoảng 2 tháng sử dụng thuốc nam chữa men gan cao, bạn nên đi kiểm tra chỉ số men gan để xác định hiệu quả của phương pháp, nếu cần thiết nên kết hợp các phương pháp khác.
• Trong quá trình sử dụng , nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào, bạn cần tạm ngưng sử dụng thuốc, đến gặp bác sĩ để được tư vấn giải quyết vấn đề.

Lưu ý về chế độ ăn uống và sinh hoạt

Ăn uống và sinh hoạt có thể là một trong những nguyên nhân gây tăng men gan, vì thế để sử dụng cây thuốc nam chữa men gan cao hiệu quả nhất bạn cần lưu ý ăn uống và sinh hoạt phù hợp, cụ thể như sau:

• Bổ sung cho cơ thể nhiều rau xanh, hoa quả tươi giàu chất khoáng và vitamin.
• Uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày.
• Nói không với bia rượu hay các loại đồ uống có cồn khác. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tăng men gan.
• Không sử dụng thuốc lá và các chất kích thích.
• Hạn chế sử dụng các loại thức ăn cay nóng, thức ăn nhiều dầu mỡ, đường. Đây là những loại đồ ăn có ảnh hưởng xấu đến chức năng gan.
• Xây dựng thói quen luyện tập thể dục thể thao hàng ngày để nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng.
• Biết cách cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi. Tránh căng thẳng hay mệt mỏi quá mức, nên ngủ đủ 8 tiếng một ngày.

Lời kết:

Người bị men gan cao hoàn toàn nên tham khảo sử dụng các loại cây thuốc nam kể trên. Tuy nhiên, bạn nên đi thăm khám tìm hiểu nguyên nhân gây men gan cao để điều trị triệt để nhất.

1. Thế nào là men gan cao?

Men gan cao là tình trạng số lượng lớn tế bào gan đang bị hủy hoại cùng một lúc bởi nhân tố nào đó tác động đến gan. Nếu chỉ số men gan của bạn càng cao, thì mức độ gan bị tổn hại là càng lớn. Người bệnh bị viêm gan hay các bệnh lý về gan khác thường do những nguyên nhân như: Sử dụng thuốc làm ảnh hưởng và tăng men gan, người nghiện thức uống có cồn như rượu, bia.

Khi tìm hiểu về men gan, rất nhiều người có thắc mắc rằng không biết chúng sẽ có bao nhiêu loại? Nhìn chung, men gan của cơ thể sẽ gồm 4 loại chính là AST, ALT, ALP và GGT.

Nếu gan của bạn hoạt động bình thường, sau khi các tế bào ở gan kết thúc quá trình lão hóa thì men gan sẽ được giải phóng vào máu. Do vậy, theo dõi chỉ số men gan để có thể đánh giá tổng quát về tình trạng men gan cao là rất quan trọng. Theo đó, men gan cao được phân thành ba mức độ khác nhau dựa trên các chỉ số men gan, cụ thể là:

• Chỉ số men gan : < 5 (Nhẹ)
• Chỉ số men gan : 5 – 10 (Trung bình)
• Chỉ số men gan: > 10 (Nặng)

2. Triệu chứng điển hình khi men gan tăng cao

Dựa vào các chỉ số men gan để xác định tình trạng gan hiện tại như thế nào. Ở giai đoạn đầu, nếu chỉ số men gan tăng 1 đến 2 lần so với mức độ bình thường thì chưa thể phát hiện triệu chứng rõ ràng, nhưng nếu chỉ số đó tăng lên 5 lần thì sẽ có một số biểu hiệu cụ thể như sau:

Vàng da

Dấu hiệu dễ nhận biết đầu tiên bạn có thể nhận ra đó là vàng da, vàng mắt khi gặp tình trạng men gan tăng cao. Nguyên nhân khiến bạn bị vàng da khi bị men gan cao là do cơ thể đang dư thừa Bilirubin, được sinh ra khi Hemoglobin (đây là 1 phần của tế bào hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy cho cơ thể) bị phá vỡ.

Bình thường, gan sẽ nhận nhiệm vụ đào thải sắc tố này. Tuy nhiên, khi gan bị tổn thương, chức năng gan bị suy giảm nên không chuyển hóa và đào thải mà tích tụ vào các mô, gây hiện tượng vàng da. Ngoài những trường hợp nêu trên thì còn một số biểu hiện khác như là vàng móng tay và có màng nhầy ở trong khoang miệng.

Ngứa da

Thêm một triệu chứng của tình trạng men gan tăng là nổi mẩn ngứa trên da, mức độ nhẹ hay nặng phụ thuộc vào chỉ số men gan cao hay thấp. Hiện tượng này xảy ra là do những độc tố được lưu giữ trong cơ thể không được gan xử lý và đào thải ra ngoài, bị tích tụ và ứ đọng lại nên sinh ra mẩn ngứa trên da, gây khó chịu.

Nhiều người bệnh khi nhận thấy xuất hiện các dấu hiệu mẩn đỏ, ngứa ngoài da lại thường nhầm tưởng với dị ứng nên tự ý đi mua thuốc về sử dụng. Hướng giải quyết này hoàn toàn không đúng bởi một vài loại thuốc có thể làm gan của bạn sẽ bị tổn thương nặng hơn. Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường, bạn phải đến bệnh viện ngay để được khám kịp thời, nhanh chóng phát hiện và chữa trị sớm.

Phân màu nhạt, nước tiểu màu đậm

Nếu như bạn nhận thấy nước tiểu của mình có bất thường là màu đậm hơn, kèm theo đó là phân đi màu trắng hoặc nhạt hơn thì đó cũng là dấu hiệu để nhận biết là chỉ số men gan tăng cao.

Ở trường hợp này, gan của bạn bị tổn thương nên chức năng gan bị suy giảm nhiều, mật của gan sẽ chảy thẳng vào ruột để hấp thu những chất béo có trong cơ thể bạn. Lúc đó, ống mật sẽ bị tắc khiến cho dịch tiêu hóa không thể đi qua ruột mà lại chạy thẳng vào máu, làm cho bạn dễ gặp tình trạng khó tiêu, đầy hơi và phân màu nhạt, nước tiểu màu đậm.

Vì vậy, khi gặp đúng như dấu hiệu này thì hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ để kiểm tra và kịp thời chữa trị vì nguy cơ chức năng gan  bị tổn thương là rất cao.

Phù nề

Với việc men gan tăng cao, chức năng gan đã bị suy giảm, quá trình làm sạch và xử lý không đào thải được ra bên ngoài sẽ tích tụ lại, từ đó gây phù nề bất thường ở bộ phận ở phần dưới cơ thể như cổ chân, bàn chân.

Đây là dấu hiệu cảnh báo men gan cao mà bạn không được chủ quan. Thông thường, phù nề sẽ xuất hiện ở mắt cá chân, lòng bàn chân. Nếu bắt gặp các dấu hiệu này, bạn cần đến trung tâm y tế ngay để được điều trị theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, giúp giải phóng nhanh nhất những chất thải còn tồn đọng bên trong cơ thể và thải ra ngoài càng sớm càng tốt.

Một số triệu chứng khác

Ngoài những triệu chứng trên thì bạn cũng có thể gặp một số biểu hiện khác như:

• Cơ thể luôn trong tình trạng thiếu sức sống, mệt mỏi.
• Buồn nôn
• Thường hay sốt nhẹ vào lúc chiều tối.
• Rối loạn tiêu hóa thường xuyên.
• Giãn vi mạch ở các vùng cổ, da mặt, đây cũng là một triệu chứng men gan cao mà bạn không được chủ quan.
• Đau nhẹ hoặc đau quặn ở vùng hạ sườn phải.

3. Nên làm gì khi gặp các triệu chứng kể trên?

Nếu như bạn có những dấu hiệu về men gan cao thì đây là câu hỏi mà bạn đang quan tâm và cần giải đáp. Để biết được men gan cao có nguy hiểm hay không thì phải thông qua các chỉ số men gan, những chỉ số này phản ánh tình trạng tổn thương gan đang ở mức độ nào, cụ thể như sau:

Thông thường, men gan tăng cao sẽ không gây hại cho sức khỏe của bạn nếu đã được theo dõi, kiểm soát và điều trị ngay. Ngược lại, nếu không được xác định và điều trị đúng cách, bệnh ngày càng trở nên nguy hiểm.

Khi tình trạng tăng men gan kéo dài lâu ngày sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng, việc tìm ra nguyên nhân sẽ giúp điều trị và ngăn ngừa biến chứng hiệu quả. Tuy nhiên, điều trị nguyên nhân gây tăng men gan thường không dễ dàng. Bệnh nhân tăng men gan nên đi khám bác sĩ chuyên khoa gan mật để tìm nguyên nhân, cách điều trị và được tư vấn rõ ràng hơn.

Dưới đây là một số xét nghiệm về gan mà bạn có thể tham khảo:

• Xét nghiệm men gan để đánh giá chức năng gan.
• Tầm soát sớm về ung thư gan.
• Xét nghiệm phân tích tế bào máu, sàng lọc viêm gan B, C.

5. Khi nào cần xét nghiệm men gan cao

Sở dĩ bạn cần phải xét nghiệm men gan vì các triệu chứng của bệnh thường rất mơ hồ và không rõ rệt. Đôi khi chỉ thỉnh thoảng xuất hiện những cơn đau nhẹ ở vùng hạ sườn phải, chán ăn, mệt mỏi hoặc đau bụng dưới,… Tất cả những biểu hiện này thường sẽ bị bỏ qua vì được cho là không quá nghiêm trọng.

Do đó, bạn đừng chủ quan mà hãy theo dõi những bất thường của cơ thể thật kỹ để nhận ra các dấu hiệu trên. Đặc biệt, hãy đi xét nghiệm ngay nếu bạn thuộc một trong những trường hợp sau:

• Người thường xuyên dùng rượu bia trong thời gian dài.
• Người có những bệnh lý nền liên quan về gan.
• Người thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường.
• Người điều trị sử dụng những loại thuốc có tác động và ảnh hưởng đến gan.

Xét nghiệm men gan sớm sẽ giúp các bác sĩ xác định được mức độ bệnh, đánh giá tổng quan về tình trạng gan của bạn, từ đó có thể đưa ra những phác đồ điều trị cụ thể, kịp thời và hiệu quả nhất.

Chi tiết: Các xét nghiệm chẩn đoán men gan cao

6. Cách phòng ngừa men gan tăng cao hiệu quả

Tình trạng men gan tăng cao là bệnh lý rất đáng lo ngại và nguy hiểm, có thể dẫn tới những biến chứng và hậu quả khó lường. Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả các bạn nên thực hiện những biện pháp sau:

• Giảm thiểu hoặc loại bỏ thói quen hút thuốc, uống bia, rượu bởi đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh men gan cao cũng như những biến chứng nguy hiểm của bệnh.
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để giúp quá trình thải độc gan ra ngoài cơ thể được thực hiện dễ dàng hơn.
• Ăn nhiều thực phẩm, thức ăn có chứa nhiều chất oxy hóa, chất xơ.
• Hạn chế các thực phẩm ngọt, chứa nhiều đường vì dễ gây tình trạng mỡ ở gan khiến chất Triglyceride trong máu của bạn tăng cao, từ đó làm tăng độ kết dính của tế bào hồng cầu ở tiểu cầu, vi huyết quản, giảm lưu thông máu dẫn đến tắc nghẽn.
• Hạn chế thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, bởi sử dụng nhiều các thực phẩm này sẽ khiến lượng chất béo tăng cao, gây tình trạng gan nhiễm mỡ, dẫn đến men gan cao.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng những loại thuốc có tác động đến gan.
• Nâng cao sức khỏe và thể trạng bằng các hoạt động thể dục, thể thao, chế độ sinh hoạt, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý, giảm stress…
• Nếu đã có tiền sử về bệnh lý này thì cần đi xét nghiệm và kiểm tra thường xuyên để phòng ngừa và có biện pháp điều trị phù hợp.
• Bạn cũng nên chủ động hơn trong việc đi đến các cơ sở y tế có uy tín và chất lượng để kiểm tra và phát hiện các vấn đề về gan.

1. Men gan cao là gì?

Men gan đóng vai trò như một chất xúc tác sinh học quan trọng trong chuyển hóa các chất của cơ thể chúng ta. Vì thế, khi cơ thể của bạn bắt đầu xuất hiện một số dấu hiệu bất ổn thì gan thường là bộ phận chịu ảnh hưởng nặng nhất, lúc này các chỉ số men gan sẽ bất thường.

Men gan cao là khi tế bào gan của bạn đang bị phá hủy bởi một tác nhân nào đó, lúc này các enzym trong tế bào được giải phóng và hòa tan vào máu, vì thế máu sẽ chứa một lượng men gan nhất định. Men càng tăng cao thì tình trạng tổn thương gan của bạn sẽ ngày càng nặng nề.

Dù tổn thương do men gan cao gây ra nhiều nguy hiểm cho sức khỏe nhưng ở giai đoạn nhẹ thì lại rất khó phát hiện do không xuất hiện dấu hiệu điển hình. Vì vậy, việc kiểm tra men gan thường xuyên là điều cần thiết giúp bạn bảo vệ tốt lá gan của mình.

Để phát hiện men gan cao bạn không thể dựa vào những biểu hiện lâm sàng mà cần phải thực hiện các xét nghiệm đánh giá chức năng gan, cụ thể là xét nghiệm máu và các chỉ số men gan như AST, ALT, GGT, Phosphatase kiềm, từ đó bác sĩ sẽ chẩn đoán và đưa ra kết luận tình trạng chức năng gan của bạn.

Xem thêm  chi tiết: Chỉ số AST là gì? Xét nghiệm AST có ý nghĩa gì?

2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng men gan cao

Khác với tiểu đường hay cao huyết áp, tình trạng men gan cao thường không có triệu chứng rõ ràng, vì vậy bác sĩ phải dựa vào kết quả xét nghiệm máu để biết bạn có bị men gan cao hay không và bắt đầu kiểm tra các nguyên nhân tiềm ẩn, chẳng hạn như lối sống, thói quen ăn uống và các bệnh lý là nguyên nhân thứ phát gây tăng men gan… Một số nguyên nhân phổ biến gây men gan cao như:

Sử dụng nhiều rượu bia

Nếu bạn là người thường xuyên sử dụng chất có cồn thì gan của bạn sẽ phải khử độc nhiều hơn bình thường. Bởi lẽ phần lớn rượu bia khi chuyển hóa qua gan tạo ra aldehyde, đây là một chất phá hủy tế bào gan rất mạnh, khiến một khối lượng lớn tế bào gan bị chết đi và giải phóng men gan vào trong máu, làm nồng độ men gan tăng cao.

Do đó, nếu xét nghiệm nhận thấy men gan tăng cao, bạn cần phải dừng ngay việc sử dụng đồ uống có cồn và các chất kích thích, thay thế chúng bằng những loại nước tốt cho gan, tăng cường chức năng gan và bảo vệ tế bào gan của bạn, chẳng hạn như nước chanh, nước ép cam quýt, nước ép bơ, nước rau má,… để đảm bảo sức khỏe tốt hơn cho gan và hạn chế tình trạng tăng men gan hiệu quả.

Do mỡ ứ nhiều trong gan

Khi lượng mỡ trong gan của bạn vượt quá 5% thì được gọi là gan nhiễm mỡ. Đây là nguyên nhân cực kỳ phổ biến làm men gan tăng cao. Tác nhân gây ra có thể do bia rượu hoặc không, nhưng đều tác động đến cơ chế trung gian là tế bào Kupffer. Tế bào này sẽ sản xuất ra chất gây viêm gây hoại tử tế bào gan nếu bị kích hoạt quá mức, từ đó làm tăng nồng độ men gan của bạn.

Vậy nên, giải pháp tối ưu cho vấn đề này là xây dựng thói quen ăn uống hợp lý cũng như một lối sống khoa học để gan của bạn không bị gan nhiễm mỡ. Bạn nên bổ sung thêm nhiều rau xanh, các loại trái cây mọng nước. Nên bổ sung vào bữa ăn các loại thịt trắng hơn sẽ tốt hơn là thịt đỏ thịt heo, thịt bò… Bên cạnh đó cũng nên hạn chế ăn những đồ chiên xào, nội tạng động vật, gạch cua,…

Thực phẩm độc hại làm tăng men gan

Ngày nay, các chất kích thích tăng trưởng, chất tạo nạc, chất bảo quản,… rất dễ tìm thấy trong các loại thịt, rau, củ, quả. Các chất này khi nạp vào cơ thể cùng với thực phẩm sẽ  được gan tiếp nhận đầu tiên và tiến hành xử lý chất độc. Nếu các chất này nạp vào cơ thể bạn thường xuyên, lâu dài và với lượng lớn thì gan sẽ làm việc quá tải và bị tổn thương nặng nề, làm men gan tăng cao và gây ra các bệnh gan nguy hiểm khác.

Do vậy, để hạn chế được những tổn thương cho lá gan của bạn do thực phẩm bẩn gây ra, bạn cần phải lựa chọn cho mình những nguồn thực phẩm sạch để nạp vào cơ thể. Bạn có thể trồng những loại rau xanh hoặc một số loại trái cây ngắn mùa để tự cung cấp, nguồn thực phẩm sẽ sạch sẽ hơn. Đối với các thực phẩm phải mua về để dùng thì cần rửa sạch, vệ sinh sạch sẽ, ăn chín uống sôi để bảo vệ gan của mình thật khỏe mạnh.

Tác dụng phụ của thuốc

Một số nhóm thuốc khi sử dụng lâu dài hoặc lạm dụng thuốc sẽ gây ra tác dụng phụ là tăng men gan, chẳng hạn như Aspirin, Ibuprofen, Tetracyclin, Sulfamid,  Rifampicin, Isoniazid,…

Vì thế, để hạn chế tình trạng tăng men gan do tác dụng không mong muốn của thuốc thì bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ để sử dụng kèm với một số thuốc hoặc thực phẩm chức năng làm hạ men gan, giúp duy trì men gan của bạn ở mức ổn định. Tránh lạm dụng thuốc hoặc sử dụng thuốc trong thời gian quá lâu khi không cần thiết để tránh những tổn thương không đáng có trên lá gan của bạn.

Một số bệnh lý liên quan

Một số bệnh lý đang mắc phải cũng là nguyên nhân thứ phát gây men gan cao, chẳng hạn như viêm túi mật, sỏi mật, teo mật,… Ngoài  ra, bệnh sốt rét thể ác tính cũng có thể phá hủy các tế bào gan một cách nghiêm trọng, đặc biệt là hồng cầu bị nhiễm ký sinh trùng, chúng bị vỡ được chuyển hóa thành sắc tố mật tự do, gây ứ huyết tại các xoang mạch và làm cho chức năng gan như khử độc, dự trữ nhiên liệu,… bị giảm nghiêm trọng.

Khi bạn mắc các bệnh lý trên, chức năng sẽ gan bị biến đổi, men gan tăng cao hơn. Vì vậy bạn cần đến các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán, phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

3. Men gan cao có nguy hiểm không?

Tình trạng men gan cao nếu phát hiện sớm và có phương pháp điều trị thì sẽ cho hiệu quả cao, giúp hạ men gan về mức ổn định. Nếu để lâu dài hoặc không phát hiện kịp thời  thì tình trạng bệnh lý sẽ càng ngày càng nặng, lúc này, các phương pháp điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn và không thể cho hiệu quả điều trị tốt. Không chỉ thế còn có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như:

Gây ra các biến chứng xơ gan hoặc ung thư gan

• Xơ gan là quá trình tổn thương gan mãn tính không hồi phục, bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: ung thư gan, hôn mê gan, bệnh não gan, phù chân cổ trướng, phì đại lách,…
• Ung thư gan được xem là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, đây là biến chứng thường gặp nhất của xơ gan, có đến 72% bệnh nhân tử vong sau 5 năm. Tỉ lệ ung thư gan của Việt Nam đứng hàng cao nhất thế giới.

Làm tuổi thọ giảm đi đồng thời tăng nguy cơ tử vong

Nếu chỉ số AST trong gan tăng gấp đôi thì cũng đồng nghĩa với nguy cơ tử vong có thể là 32% và lên đến 78% nếu AST tăng hơn gấp đôi. Chỉ số ALT tăng gấp đôi thì nguy cơ tử vong là 21% và tăng hơn gấp đôi là 59%. Do đó, bạn cũng nên lưu ý các chỉ số này để bảo vệ sức khỏe của mình tốt hơn nhé.

Các bệnh lý nguy hiểm khác

Men gan tăng cao là dấu hiệu cảnh báo giúp bạn nhận biết các bệnh lý nguy hiểm như viêm thận mãn, viêm túi mật, nhồi máu cơ tim, động kinh, viêm cơ,… nếu phát hiện men gan cao từ sớm thì có thể chẩn đoán các bệnh lý này và tìm ra phương pháp điều trị sớm nhất có thể.

Nhìn chung, các triệu chứng ban đầu của men gan cao khá nghèo nàn và cũng khó phân biệt. Nếu có, bạn cũng chỉ  thấy đau đầu, mệt mỏi, đầy hơi chướng bụng, vàng da,…

Xem chi tiết: Men gan cao có nguy hiểm? Bao nhiêu thì nguy hiểm?

3. Làm gì để phòng ngừa men gan cao?

Như đã đề cập ở trên, men gan cao gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho cơ thể cũng như ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của bạn. Vì thế, để hiệu quả điều trị đạt tối đa, bạn cũng nên lưu ý một số điều trong chế độ sinh hoạt, cụ thể:

• Tránh xa các loại đồ uống có cồn như rượu, bia hoặc chất kích thích như thuốc lá. Những thực phẩm này không chỉ khiến gan phải làm việc vất vả hơn mà còn làm tình trạng men gan cao càng nặng hơn.
• Duy trì chế độ ăn uống hợp lý: Bạn nên bổ sung thêm các loại thực phẩm chứa  nhiều vitamin B, C, E như gạo lứt, giá, đậu, lạc,… và tăng cường ăn nhiều hoa quả, rau xanh,… để gan có thể làm việc tốt hơn.

• Nên hạn chế những loại đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, đường, gia vị cay nóng: ớt, tiêu xanh vì sẽ dễ dẫn đến tình trạng tăng men gan.
• Tập thể dục thường xuyên để nâng cao thể trạng, có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, không nên thức khuya, giữ tinh thần thoải mái.
• Bổ sung thêm các chất chống oxy hóa cũng như những loại men kháng viêm như bromalin trong thơm, papain trong đu đủ vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày để giúp hệ miễn dịch và gan hoạt động khỏe mạnh hơn, từ đó giúp phòng ngừa tăng men gan tối ưu.
• Ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày để gan có thời gian hồi phục lại sức khỏe sau một ngày dài làm việc đồng thời cũng chống viêm gan, tăng men gan hiệu quả.
• Thường xuyên khám sức khỏe mỗi 6 tháng một lần để kiểm tra chức năng gan, giúp ngăn ngừa tình trạng tăng men gan từ sớm.

Lời kết

Men gan cao là gì?

Gan là một trong những bộ phận quan trọng của cơ thể, có nhiệm vụ làm sạch máu, sản sinh protein, glucose, sản xuất các chất dinh dưỡng, dự trữ vitamin… nhằm đảm bảo cho cơ thể hoạt động bình thường.

Men gan là hệ thống enzym hoàn chỉnh trong gan có tác dụng tổng hợp và chuyển hóa các chất. Khi chức năng gan bị rối loạn dẫn tới tình trạng men gan tăng cao do hàm lượng enzyme giải phóng vào máu nhiều. Men gan càng tăng cao cảnh báo mức độ tổn thương gan càng nặng. Có thể nói men gan tăng tỷ lệ thuận với mức độ tổn thương. Tình trạng này thường gặp ở những người thường xuyên sử dụng các chất kích thích như rượu bia, người có tiền sử mắc các bệnh lý về gan.

Men gan tăng cao có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho cơ thể, cảnh báo bạn cần làm các xét nghiệm để kiểm tra chức năng gan. Không quá khi nói men gan chính là chỉ số vàng cho sức khỏe của bạn.

Có 4 loại men gan, bao gồm  AST (SGOT), ALT (SGPT), ALP và GGT. Trong đó, men gan AST và ALT là 2 loại enzyme cơ bản, chúng tồn tại một ít trong máu. Khi chỉ số tăng cao hơn ngưỡng cho phép có nghĩa là gan đang bị tổn thương. Hai chỉ số này rất quan trọng trong chẩn đoán gan bị tổn thương hay không. GGT và ALP là chỉ số men gan mật, khi hai chỉ số này tăng tức là mật bị tắc hoặc viêm khiến men gan tăng rõ rệt và thường gấp 10 lần bình thường.

Xem thêm chi tiết: Nguyên nhân men gan cao và cách phòng ngừa

Vì sao men gan tăng cao khi uống rượu bia?

Men gan tăng cao là tình trạng nồng độ men gan trong máu tăng cao vượt lên ngưỡng giá trị bình thường. Men gan cao được phát hiện thông qua xét nghiệm máu và sự tăng cao nồng độ enzyme gan trong máu là dấu hiệu cảnh báo các tổn thương gan đang diễn ra. Có nhiều nguyên nhân làm men gan tăng cao, một trong những nguyên nhân phổ biến là do thói quen lạm dụng rượu bia.

Khi dung nạp rượu bia vào cơ thể, chỉ có khoảng 10% lượng cồn được đào thải qua nước tiểu, mồ hôi và hơi thở. Còn lại 90% sẽ đi thẳng tới gan. Vì vậy, gan là nơi tập trung nồng độ cồn cao nhất. Các tế bào gan có hệ thống enzym chuyển hóa cồn thông qua một chuỗi phản ứng hóa học. Khi đó, gan phải chịu trách nhiệm chuyển hóa cồn thành acetaldehyde, một chất độc hại cho cơ thể. Tuy nhiên, khả năng của gan chỉ có hạn, chỉ có thể xử lý được một lượng cồn nhất định mỗi giờ. Khi uống quá mức, nồng độ cồn sẽ tăng dần trong máu. Nếu uống quá nhiều rượu bia trong một thời gian ngắn, gan sẽ bị quá tải, acetaldehyde sẽ tích tụ nhiều, gây gộc và làm hủy hoại các tế bào gan.

Theo nghiên cứu, các nhà khoa học khuyến cáo giới hạn chất cồn là 1 – 2 đơn vị quốc tế/ngày (1 đơn vị = 25ml thức uống có cồn 40 độ hoặc 50 ml thức uống có cồn 20 độ). Ở liều lượng này, uống mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch, đột quỵ. Tuy nhiên, nếu dung nạp quá giới hạn đó, gan không thể xử lý hết chất cồn trong rượu bia làm gián đoạn quá trình chuyển hóa ở gan, thúc đẩy chuyển dịch các độc tố, vi khuẩn từ ruột vào gan. Do đó, người nghiện rượu bia dễ bị nhiễm độc, đặc biệt khiến tế bào gan bị tổn thương hoặc hoại tử trên diện rộng, suy giảm chức năng gan. Khi tế bào gan chết nhiều và nhanh hơn thì men gan càng tăng. Đây chính là nguyên nhân gây tăng men gan ở người thường xuyên uống rượu bia.

Chỉ số men gan tăng trong máu của người dùng rượu bia tùy thuộc vào lượng rượu tiêu thụ vào máu và chất lượng rượu uống. Ở những người tăng men gan do rượu, chỉ số AST thường cao gấp 2 – 10 lần bình thường, trong khi đó ALT lại tăng ít hơn.

Một vài dấu hiệu của người men gan cao giúp bạn nhận diện như sau:

• Đau hạ sườn phải.
• Mẩn ngứa.
• Rối loạn tiêu hóa.
• Chán ăn.
• Mệt mỏi…

Tuy nhiên, các biểu hiện thường không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác.

Thông tin xem thêm: Men gan tăng cao báo hiệu điều gì?

Men gan cao do rượu bia dẫn đến nhiều nguy hại

Men gan tăng cao cảnh báo tình trạng tế bào gan đang bị tổn thương. Nếu men gan tăng nhẹ dưới 2 lần thì hầu như người bệnh chưa có biểu hiện triệu chứng gì. Nếu không đi xét nghiệm thì không thể biết được.

Ở giai đoạn này, nếu bạn tiếp tục sử dụng rượu bia sẽ rất nguy hiểm. Bởi lượng acetaldehyt là chất độc được sản sinh ra khi sử dụng bia rượu sẽ phá hủy tế bào gan rất mạnh, khiến tế bào gan bị hủy hoại hàng loạt. Hậu quả dẫn tới là viêm gan cấp, hôn mê gan gây nguy hiểm đến tính mạng. Mặt khác, men gan cao nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới viêm gan mạn tính, xơ gan, thậm chí ung thư gan.

Hai chỉ số AST và ALT trong men gan cao dự báo tuổi thọ của bạn giảm dần, tỷ lệ tử vong tăng từ 21 – 78%. Chỉ số AST tăng gấp đôi thì nguy cơ tử vong tăng lên 32%. Nếu tăng hơn gấp đôi thì nguy cơ tử vong sẽ lên đến 78%. Chỉ số ALT tăng gấp đôi, nguy cơ tử vong sẽ tăng 21%, khi tăng hơn gấp đôi, nguy cơ sẽ là 59%.

Xem chi tiết: Men gan tăng cao có nguy hiểm không?

Cách phòng men gan cao khi sử dụng rượu bia

Các biểu hiện của men gan cao thường không rõ ràng, khi phát hiện bệnh thường ở mức độ nặng gây ảnh hưởng tới sức khỏe, thậm chí tử vong. Để giảm nguy cơ trên, mỗi người cần có ý thức bảo vệ sức khỏe. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa men gan cao hiệu quả.

Bổ sung nhiều rau xanh: Rau xanh là thực phẩm đảm bảo nguồn vitamin và chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, giúp gan bạn khỏe hơn và giảm lượng máu trong gan. Một số loại rau tốt cho cơ thể như cải xanh, bắp cải, rau bina…

Thực phẩm giàu tính oxy hóa: Bao gồm củ cải đường, hạt dẻ, bơ… những thực phẩm này không làm giảm nồng độ men gan nhưng giúp men gan luôn ổn định, giúp gan hoạt động tốt hơn.

Tập thể dục hàng ngày: Tập thể dục thường xuyên tốt cho sức khỏe, hỗ trợ chức năng gan hoạt động hiệu quả hơn. Bạn hãy đi bộ hàng ngày hoặc tập thể dục 10 – 15 phút/lần.

Bổ sung nhiều nước cho cơ thể: Rượu bia ức chế hormone chống bài niệu nên cơ thể đào thải nước nhiều hơn, từ đó cơ thể dễ bị mất nước. Lúc này, cần bổ sung đủ nước cho cơ thể giúp gan đào thải các chất độc hại ra ngoài cơ thể. Bạn có thể bổ sung nước lọc, nước dừa, nước chanh, nước ép trái cây có kèm thêm ít muối để bổ sung khoáng và vitamin cho cơ thể. Mỗi ngày hãy uống cốc nước ấm khi thức dậy, sau khi ăn cũng tốt cho sức khỏe

Ăn thức ăn lỏng: Cách bảo vệ gan tốt nhất là ăn thức ăn lỏng khi thức dậy sau mỗi cuộc nhậu. Thường thì khi uống nhiều rượu bia sẽ không muốn ăn bất cứ thứ gì, cơ thể luôn trong cảm giác mệt mỏi chỉ muốn nằm một chỗ. Tình trạng này kéo dài vừa khiến suy giảm chức năng gan vừa gây sụt cân. Việc bổ sung đồ ăn lỏng như cháo, súp, canh… vừa giúp dễ hấp thu vừa giúp cơ thể bổ sung năng lượng để phục hồi sau khi sử dụng bia rượu.

Khám sức khỏe: Nếu thường xuyên sử dụng rượu bia hoặc trong gia đình có tiền sử bị tăng men gan thì bạn nên đi thăm khám sức khỏe sớm để tầm soát bệnh (nếu có).

Men gan cao là gì?

Gan là một tạng lớn trong cơ thể có vai trò là tường thành “chống độc” của cơ thể, mọi chất độc khi vào cơ thể đều được xử lý ở gan. Tế bào gan chịu tác động của các tác nhân độc hại. Trong gan có một hệ thống enzym rất hoàn chỉnh để thực hiện hoạt động tổng hợp và chuyển hóa các chất protid, gluxit, lipid. Người ta gọi chung những enzym này là men gan.

Các loại enzyme này gồm có SGOT(AST), SGPT(ALT), GGT, LDH, một số thông số khác. Trong gan, các enzym này có mặt trong tế bào gan. Mỗi ngày, sinh lý cơ thể luôn luôn có những tế bào già chết đi và tế bào mới sinh ra. Khi những tế bào gan chết đi thì enzym trong tế bào đó sẽ được giải phóng vào máu, các men này tràn vào máu, làm tăng nồng độ men gan trong máu, báo hiệu gan đang bị tổn thương. Như vậy, trong máu của bạn luôn tồn tại một lượng men gan nhất định.

Men gan bình thường là men gan có các chỉ số xét nghiệm đạt:

• AST: 20 – 40 UI/L
• ALT: 20 – 40 UI/L
• GGT: 20 – 40UI/L
• Phosphatase kiềm: 30 – 110 UI/L.

Khi gan bị tổn thương, các chỉ số này vượt ra khỏi ngưỡng an toàn. Thông thường người ta xác định men gan tăng từ 1-2 lần là ở mức độ nhẹ, tăng từ trên 2 -5 lần là ở mức độ trung bình và tăng trên 5 lần là ở mức độ nặng.

Triệu chứng khi bị men gan cao

Các triệu chứng khi bị men gan cao rất nghèo nàn. Người bệnh chỉ thấy hơi đau ở hạ sườn phải, bụng trướng nhẹ, xuất hiện sự giãn các vi mạch ở cổ, mặt… Nhiều trường hợp dù bị men gan rất cao nhưng không có các triệu chứng lâm sàng, người bệnh vẫn lao động, học tập bình thường.

Giai đoạn này có thể chỉ vài tuần, có khi kéo dài vài tháng, thậm chí vài năm. Vì không có biểu hiện rõ rệt nên người bệnh chủ quan, không đi khám, không có chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý. Nhiều người vẫn dùng rượu bia, thuốc lá, sử dụng những chất không có lợi cho gan… làm cho bệnh càng có cơ hội bùng phát mạnh ở giai đoạn tiếp theo. Nếu người bệnh chủ quan và không được chữa trị kịp thời bệnh có thể dẫn đến các biến chứng khó lường cũng như sẽ bỏ qua “thời gian vàng” để điều trị các bệnh lý nghiêm trọng khác về gan như viêm gan mãn, xơ gan, ung thư gan.

Nguyên nhân dẫn tới men gan cao

Có nhiều nguyên nhân khiến cho men gan tăng cao, trong đó, người bị viêm gan, các bệnh lý khác liên quan tới gan do dùng một số loại thuốc hoặc dùng rượu bia được chứng minh là những nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng men gan cao. Cụ thể như sau:

➤ Bệnh viêm gan là nguyên nhân chắc chắn sẽ khiến men gan tăng cao dù đó là loại viêm gan do rượu hay là viêm gan virus. Đặc biệt, viêm gan do các nhóm virus như A, B, C, E, D có mức độ tăng rất cao và thường gây ra tình trạng viêm cấp tính. Bởi khi đó, các tổn thương gan do virus xâm nhập tế bào gan sẽ sản sinh rất nhanh và mạnh, phá hủy tế bào gan mà chúng xâm nhập càng lớn nên men gan giải phóng ra ngày càng nhiều. Do đó, trong các trường hợp người bệnh viêm gan cấp hoặc viêm gan tối cấp hoặc ung thư gan lượng men gan tăng cao một cách đột biến có khi lên tới 5.000U/L.

➤ Uống rượu bia: Là nguyên nhân thường gặp trong các trường hợp tăng men gan, đặc biệt là rượu. Vì nó phá hủy tế bào gan, từ đó làm men gan tăng lên. Tùy thuộc vào liều lượng cũng như chất lượng của rượu bia mà lượng men gan tăng ở người uống rượu. Khi uống rượu thông thường AST tăng cao 2 -10 lần trong khi ALT tăng ít.

➤ Bệnh sốt rét: Là một trong bệnh gây men gan cao đặc biệt là sốt rét ác tính, vì khi đó các tế bào của gan và thận đều bị tổn thương.

➤ Bệnh về đường mật: Men gan cũng có thể tăng khi mắc các bệnh về đường mật như viêm đường mật, viêm túi mật, sỏi đường mật trong gan, teo đường mật bẩm sinh hoặc áp xe gan.

➤ Ngoài ra, một số nguyên nhân khác gây men gan cao như do ứ sắt, viêm gan tự miễn, bệnh lý tự miễn ở ruột non hay khi sử dụng thuốc điều trị một số bệnh lý nào đó. Trường hợp dùng thuốc hạ mỡ máu, khi dừng uống thuốc thì men gan trở về chỉ số bình thường.

Có thể thấy, men gan cao không phải là một căn bệnh mà nó là triệu chứng để cảnh báo cơ thể, gan của bạn đang có vấn đề, cần phải làm các xét nghiệm khác để khẳng định chính xác bệnh và đưa ra giải pháp phù hợp.

Hậu quả khi bị men gan cao

Trong tạp chí y học Hepatology số tháng 3/2008, W. Ray Kim, M.D., Mayo Clinic và cộng sự báo cáo rằng men gan cao dự báo sẽ giảm dần tuổi thọ, tăng tỷ lệ tử vong từ 21 đến 78%. Men gan cao là dấu hiệu báo động nhiều bệnh lý nghiêm trọng như viêm gan, ung thư gan, viêm cơ, viêm thận mãn, viêm túi mật, nhồi máu cơ tim, động kinh…

• Nếu tình trạng này xảy ra kéo dài mà không điều trị sẽ rất dễ xảy ra các biến chứng như xơ gan, ung thư gan.
• Men gan cao báo hiệu gan đang gặp vấn đề như viêm gan, ung thư gan và những bệnh gây tổn thương gan khác.
• Men gan cao để lâu dài sẽ gây ra giảm tuổi thọ.

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Men gan cao có nguy hiểm không?

Hướng dẫn phòng ngừa men gan tăng cao

• Tránh xa rượu bia, thuốc lá, là hai món đại kỵ với lá gan. Nếu có lỡ dùng đến thì người bệnh đừng quên tái khám để kiểm tra tình trạng bệnh và nhận đơn thuốc từ bác sĩ
• Áp dụng chế độ dinh dưỡng dồi dào dưỡng chất cần thiết cho tiến trình tái tạo mô gan như lysin trong tảo spirulina, lecithin trong đậu nành, tiền sinh tố A trong dầu gấc, polyphenol trong nấm đông cô…, thay vì hình thức dinh dưỡng kiêng khem khắt khe. Đừng quên, ăn uống thiếu chất cũng là nguyên nhân làm suy yếu lá gan.
• Phối hợp các loại men kháng viêm và kháng oxy hóa như papain trong đu đủ, bromalin trong thơm… trong chế độ dinh dưỡng. Ngay cả việc dùng thuốc có các hoạt chất này cũng là điều nên làm để nhờ đó đồng thời tối ưu hóa hoạt động của hệ miễn dịch.
• Ngủ đủ giấc vì giấc ngủ 8 tiếng chính là cao điểm cho tiến trình phục hồi của lá gan. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh là kháng thể chống viêm gan được tổng hợp với vận tốc nhanh gấp 3-5 lần bình thường trong giấc ngủ.

Men gan cao là hậu quả của quá trình tổn thương tế bào gan lâu dài nhưng điều trị không quá phức tạp. Do vậy, kể cả không phải dùng thuốc hay phải dùng thuốc thì người bệnh cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sỹ, điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học hợp lý.

Triệu chứng khi bị men gan cao

Men gan là hệ thống enzym trong gan bao gồm AST (SGOT), ALT (SGPT), ALP và GGT giúp tổng hợp và chuyển hóa chất. Khi hoạt động chức năng của gan bị rối loạn sẽ dẫn đến men gan tăng do hàm lượng enzyme giải phóng vào máu nhiều, điều này có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe.

Men gan cao là biểu hiện khi tế bào gan bị tổn thương và bị phá hủy do các tác nhân gây bệnh. Men gan càng cao thì mức độ tổn thương tế bào gan càng nặng. Các chỉ số men gan bình thường là: ALT: 20 – 40 UI/L, AST: 20 – 40 UI/L, ALP: 30 – 110 UI/L, GGT: 20 – 40UI/L. Khi xét nghiệm các chỉ số này tăng cao hơn mức bình thường thì được coi là men gan cao.

Men gan cao thường là hậu quả của tình trạng tế bào gan bị tổn thương do virus, sử dụng bia rượu, ảnh hưởng của thuốc hạ sốt, giảm đau, thuốc hạ mỡ máu,…

Khi men gan tăng cao sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực tới cơ thể, thể hiện bằng các triệu chứng điển hình sau:

• Da bị nổi mẩn đỏ và ngứa ở các vùng như cổ tay, đùi, bụng; nặng hơn thì gây ngứa toàn thân.
• Người mệt mỏi, cảm giác chán ăn, buồn nôn và đau bụng, có khi sốt nhẹ.
• Sút cân, tuy nhiên bụng có biểu hiện căng chướng, phình to.
• Vàng da: ban đầu dễ nhận thấy ở các vùng da như lòng bàn tay, bụng, mặt trong cánh tay, mặt trong đùi.
• Màu phân nhạt, nước tiểu có màu đậm như nước chè.

Chi tiết: Dấu hiệu men gan dễ nhận biết bạn không nên bỏ qua

Chế độ ăn có ảnh hưởng tới chỉ số men gan không?

Gan là một cơ quan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa các chất từ thức ăn mà chúng ta sử dụng thường ngày. Do đó, các loại thức ăn bạn sử dụng hàng ngày có thể ảnh hưởng tới quá trình hoạt động của gan.

Men gan tăng cao là do tế bào gan bị tổn thương, vậy nên nếu thực đơn cho người bị men gan cao gồm các món ăn thanh đạm, dễ tiêu chứa nhiều dinh dưỡng cần thiết cho gan, điều này sẽ giúp tế bào gan được nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý giúp tăng khả năng phục hồi, tái sinh, tăng khả năng miễn dịch và thúc đẩy quá trình phục hồi chức năng gan.

Bên cạnh đó, nếu người men gan cao vẫn sử dụng các loại thực phẩm, đồ uống gây hại cho gan, làm tế bào gan càng bị tổn thương, men gan sẽ càng tăng cao, hệ quả là làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh có thể gây nguy hiểm tới tính mạng

Người bị men gan cao ăn gì mới tốt?

Có thể bạn chưa biết, một số loại thực phẩm tốt cho gan được xem là bài thuốc tự nhiên và rất hiệu quả đối với người bị men gan cao. Những loại thực phẩm sau thường được các bác sĩ khuyên dùng để đẩy lùi tình trạng men gan cao và bảo vệ chức năng gan.

Thực phẩm giàu axit folic

Axit folic là một dạng vitamin B9 cần thiết cho việc sản xuất, tăng trưởng và chức năng của các tế bào hồng cầu. Thiếu hụt axit folic có thể dẫn đến mức ALT cao hơn bình thường. Vậy nên chế độ ăn cho người men gan cho nên bổ sung các loại thực phẩm có nhiều folate. Bao gồm: Các loại rau có lá, màu xanh đậm như rau bina, cải xoăn và cải bruxen, hạt đậu, đậu phộng, các loại ngũ cốc, gan.

Tăng bổ sung chất đạm

Nước trái cây

Trái cây là sản phẩm rất có lợi cho cơ thể với lượng vitamin dồi dào, giúp thanh lọc giải độc gan. Vậy nên, người bị men gan cao nên uống nước hoặc nước trái cây hàng ngày sẽ giúp tăng sức đề kháng, giải độc gan, hạ men gan rất hiệu quả.

Mỗi người nên uống đủ 1,5-2 lít nước bao gồm cả nước trái cây, để thúc đẩy quá trình giải độc gan, hỗ trợ phục hồi chức năng gan.

Trà xanh

Trà xanh là loại thực vật chứa chất chống oxy hóa EGCG dồi dào, hỗ trợ loại bỏ các chất oxy hóa cũng như chất béo tích tụ trong gan từ đó giúp giảm men gan. Thói quen uống trà xanh mỗi ngày sẽ giúp thanh lọc, giải nhiệt, thải độc cho cơ thể.

Thực phẩm giàu Omega-3

Một chế độ ăn giàu axit béo Omega-3 được các chuyên gia khuyến khích sử dụng giúp làm giảm mức men gan. Các nghiên cứu cho thấy các loại cá béo như cá hồi, cá mòi, cá ngừ hỗ trợ ngăn chặn chất béo tích tụ trong gan nhờ vậy giữ cho mức độ enzym của gan ở mức bình thường.

Thực phẩm chứa Vitamin A

Người bị men gan cao nên ăn thực phẩm chứa nhiều vitamin, có tác dụng kích thích gan sản sinh mật nhiều hơn, từ đó giúp tăng quá trình thải độc tại gan.

Vitamin A có nhiều trong cà rốt, bí đỏ, bơ, cá hồi, phô mai, trứng gà, nghệ, bắp cải, tỏi tây… có tác dụng rất tốt trong việc tăng cường miễn dịch, hạn chế tình trạng viêm gan do virus gây ra.

Thực phẩm chứa Vitamin B

Thực phẩm chứa Vitamin B rất cần thiết cho hoạt động của cơ thể nói chung và gan nói riêng, chúng có nhiệm vụ là duy trì sự hoạt động của hệ thống thần kinh, hạn chế nhiễm trùng, đồng thời có chức năng nuôi dưỡng, tái tạo tế bào tế bào gan, hạn chế tình trạng tăng men gan hiệu quả.

• Một số thực phẩm như lạc, đậu, rau xanh, giá đỗ, trái cây…chứa Vitamin B1
• Trứng, sữa tươi chứa Vitamin B2
• Thịt nạc, ớt, cà chua, tỏi, nội tạng động vật chứa nhiều Vitamin B6

Người bị men gan cao kiêng gì?

Bên cạnh những loại thực phẩm người men gan cao nên sử dụng, thì vẫn có những loại đồ ăn và đồ uống nên tránh do có nguy cơ gây độc cho gan, làm tổn thương tế bào gan và tăng men gan.

Đồ uống có cồn

Rượu, bia và những đồ uống có chất kích thích luôn được xem là kẻ thù của gan, đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến nhiều người mắc các bệnh lý về gan, gặp phải tình trạng men gan cao.

Sử dụng đồ uống có cồn sẽ khiến gan bị quá tải trong quá trình thanh lọc thải độc, nhất là khi đang gặp tình trạng men gan cao. Đồng thời, sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh gan khác như xơ gan, gan nhiễm mỡ,…

Đồ cay nóng

Ăn đồ cay nóng, khó tiêu khi men gan cao có thể làm nặng thêm các triệu chứng bệnh hiện có. Không chỉ thế đồ ăn cay nóng làm tăng nguy cơ gây tắc mạnh máu do tích tụ hồng cầu, tăng áp lực tĩnh mạch gan, làm tăng men gan và tăng nguy cơ bị gan nhiễm mỡ.

Đồ ăn nhiều dầu mỡ

Chất béo trong đồ ăn chiên, xào làm cho các tế bào Kupffer tại gan bị kích hoạt gây tổn thương nghiêm trọng tới tế bào gan dẫn tới làm tăng men gan, tăng nguy cơ mắc các bệnh như xơ gan. Bên cạnh đó, ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ cũng làm tăng cholesterol máu gây ảnh hưởng tới tuần hoàn và chức năng gan.

Đồ ăn nhiều đường

Một số lưu ý khác khi bị men gan cao

Men gan cao là một tình trạng bênh lý tiềm ẩn nhiều nguy cơ, vì thế bên cạnh các món ăn hạ men gan bạn cần lưu ý một số điều sau:

Đến gặp bác sĩ khi có những biểu hiện men gan cao

Men gan cao có thể là một phản ứng của cơ thể do sử dụng rượu bia, sử dụng thuốc,… nhưng cũng có thể là một triệu chứng của các bệnh lý mãn tính nguy hiểm tại gan. Do đó khi có biểu hiện men gan cao bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám, làm các xét nghiệm chức năng gan để biết chính xác tình trạng men gan cao và tìm nguyên nhân. Từ đó bác sĩ sẽ tư vấn các phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.

☛ Tìm hiểu thêm: Các loại thuốc hạ men gan hiệu quả

Chế độ sinh hoạt và luyện tập

Ngoài xây dựng thực đơn cho người bị men gan cao, bạn cũng cần chú ý sinh hoạt và luyện tập như sau:

• Thực hiện giảm cân đối với trường hợp béo phì: người béo phì thường có nguy cơ cao men gan tăng. Chính vì thế giảm cân sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và kiểm soát men gan tốt hơn.

• Xây dựng thói quen tập thể dục hàng ngày: việc tập thể dục thường xuyên giúp bỏ vệ sức khỏe, tăng sức đề kháng và hỗ trợ chức năng của gan. Bạn có thể tập luyện các môn thể thao như: đi bộ, đạp xe, tập yoga,… hãy hình thành thói quen tập luyện 20-30 phút mỗi ngày.

• Làm việc và nghỉ ngơi điều độ, nên ngủ đủ 8 tiếng một ngày, để cơ thể có thời gian nghỉ ngơi và cân bằng.

• Môi trường sống tốt: môi trường sống và làm việc nên ưu tiên sử dụng các sản phẩm từ thiên nhiên, chứa ít chất độc hại, không sử dụng thuốc lá, đặc biệt là ngồi gần người khác.

• Phần lớn các loại thuốc sẽ được chuyển hóa và có thể thải trừ tại gan, do vậy để ổn định men gan nên sử dụng thuốc theo đúng chỉ định và liều lượng bác sĩ khuyên dùng.

Liên hệ hotline 1800.1190 để được tư vấn và giải đáp thắc mắc nhé.

Tài liệu tham khảo: https://remedygrove.com/remedies/Ways-to-Lower-Liver-Enzymes

Nhận biết men gan cao

Men gan là là một tình trạng bệnh lý phổ biến hiện nay do nhiều nguyên nhân gây ra. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và ngày càng có xu hướng trẻ hóa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người mắc. Men gan tăng cao là dấu hiệu cho biết tế bào gan của bạn đang bị tổn thương dẫn tới các emzym ALT, AST có trong các tế bào gan sẽ rò rỉ, giải phóng trong máu gây ra tình trạng men gan tăng cao trong máu.

Bình thường các chỉ số men gan trong máu là:  ALT: 20 – 40 UI/L, AST: 20 – 40 UI/L, khi xét nghiệm máu thấy các chỉ số này tăng cao hơn mức bình thường, bạn sẽ được xác định là men gan cao. Nồng độ men gan trong máu tỉ lệ thuận với tình trạng tổn thương tế bào gan của bạn, điều đó thật nguy hiểm khi phát hiện men gan tăng càng cao cho thấy các tế bào gan của bạn bị phá hủy càng nhiều.

Bạn có thể sẽ không nhận thấy các triệu chứng gì hoặc các triệu chứng chưa rõ ràng nếu chỉ số men gan tăng nhẹ 1-2 lần so với giới hạn bình thường. Nhưng các triệu chứng điển hình sẽ xuất hiện khi men tăng cao hơn 5 lần bình thường. Cụ thể:

Vàng da

Vàng củng mạc mắt là dấu hiệu quan trọng nhất để phân biệt vàng da bệnh lý và vàng da sinh lý( do người Việt là người da vàng). Khi gan bị tổn thương không thể chuyển hóa được sắc tố mật ( bilirubin) có màu vàng, giải phóng vào máu gây nên vàng da, củng mạc mắt, niêm mạc.

Bên cạnh đó bạn có thể chú ý các vùng da như: bụng, lòng bàn tay, mặt trong cánh tay, mặt trong đùi,… Đây là các vùng da bạn có thể dễ dàng quan sát nếu cơ thể bị vàng da.

Phân màu nhạt và nước tiểu có màu đậm hơn

Dấu hiệu nhận biết men gan tăng cao không thể bỏ qua là nước tiểu có màu  đậm hơn bình thường ( do bilirubin kết hợp tăng cao trong máu và được bài xuất qua nước tiểu), đồng thời phân bạc màu không có màu vàng như thông thường ( do tế bào gan bị tổn thương không bài xuất đủ mật để đổ xuống ruột).

Đau dưới sườn bên phải

Men gan cao là do tế bào gan bị tổn thương điều này có thể khiến cho bạn cảm thấy những cơn đau nhức âm ỷ ở vùng mạn sườn bên phải, đôi khi người bệnh còn nhận thấy vùng mạn sườn phải hơi gồ lên do đợt cấp của viêm gan.

Ngứa da

Có thể xuất hiện triệu chứng mẩn ngứa tại lưng, ngực,.. do gan bị tổn thương không đào thải được độc tố dẫn tới tích tụ trong da. Mức độ ngứa phụ thuộc vào chỉ số men gan tăng, trường hợp nặng có thể nổi mẩn và ngứa toàn thân.

Phù nề

Men gan tăng có thể xuất hiện phù bất thường ở chi dưới do chất độc tích tụ lâu ngày trong cơ thể.

Triệu chứng khác 

Ngoài những triệu chứng điển hình trên, thì còn biểu hiện một số các triệu chứng khác như: buồn nôn ,đau bụng, đi ngoài, mệt mỏi, chán ăn, tâm sinh lý thay đổi,….

Nguyên nhân gây men gan cao

Men gan cao có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, việc xác định đúng nguyên nhân gây tăng men gan sẽ giúp điều trị men gan cao đạt hiệu quả tốt hơn.

Virus gây viêm gan

Viêm gan do virus gây nên làm men cao tăng đột biến bằng cách xâm nhập, phá hủy tế bào gan. Hiện nay được biết đến có 5 loại virus gây viêm gan là A,B,C,D,E. Trong đó viêm gan B chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, có thể gây nên các đợt viêm gan cấp tính và viêm gan mạn tính, tăng nguy cơ gây ung thư gan và xơ gan.

Lạm dụng rượu bia

Đây cũng là nguyên nhân gây men gan cao khi sử dụng trong thời gian dài. Việc lạm dụng rượu bia gây tổn thương và suy giảm chức năng gan.

Thói quen sử dụng rượu bia cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến hàng đâu gây xơ gan ở Việt Nam.

Tác dụng phụ của thuốc

Ở Việt Nam việc mua và dùng tùy ý các thuốc như kháng sinh, giảm đau, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc,… không có sự hướng dẫn đúng của bác sĩ có thể làm cho gan sẽ làm việc quá tải gây men gan cao.

Chế độ ăn uống

Gan có chức năng hấp thu một phần độc tố, giải độc cơ thể. Khi ăn các thực phẩm nấm mốc, tồn dư thuốc sâu, chất bảo quản, đồ ăn nhiều dầu mỡ không hợp vệ sinh thì sẽ tăng khối lượng công việc, gây độc cho gan, hủy hoại các tế bào gan làm cho men gan cao. Nguy hiểm hơn là gan nhiễm mỡ, viêm gan, ung thư gan.

Do bệnh lý

Các bệnh lý khác của cơ thể cũng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình hoạt động của gan dẫn đến men gan tăng cao như: sốt rét, đái tháo đường, nhiễm trùng đường mật, sỏi đường mật, khối u đường mật,…

Xem chi tiết: Nguyên nhân nào gây tăng men gan và cách phòng ngừa

Các xét nghiệm chẩn đoán men gan cao

Y học hiện đại ngoài phát hiện các triệu chứng thì các xét nghiệm cận lâm sàng rất có giá trị trong việc chẩn đoán xác định và tìm ra nguyên nhân gây men gan cao từ đó các bác sĩ chuyên khoa sẽ có phác đồ điều trị hiệu quả nhất.

Xét nghiệm chức năng (vai trò) gan

Để đánh giá chức năng gan, tùy từng trường hợp bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định loại xét nghiệm phù hợp. Có thể sẽ làm lại nhiều lần để đánh giá quá trình tiến triển hay hiệu quả của phương pháp đang điều trị để có thể thay đổi phác đồ điều trị kịp thời. Xét nghiệm vai trò gan thường gồm các nhóm:

• Đánh giá trình trạng hủy hoại tế bào gan
• Đánh giá tình trạng khử độc gan
• Đánh giá vai trò tổng hợp gan
• Một số xét nghiệm phụ trợ khác

Bên cạnh đó để tìm chính xác nguyên nhân gây men gan cao, bác sĩ có thể chỉ định một số cận lâm sàng khác như: siêu âm gan, chụp cắt lớp vi tình gan, test viruss viêm gan,…

Xét nghiệm men gan

Đây là xét nghiệm máu cơ bản để phát hiện tình trạng tổn thương gan. Xét nghiệm để định lượng xem chỉ số men gan của bạn hiện đang ở mức độ nào từ đó bác sĩ điều trị sẽ có phác đồ điều trị cụ thể.

Bình thường  ALT: 20 – 40 UI/L, AST: 20 – 40 UI/L.

Men gan cao nguy hiểm không?

Khi men gan tăng cao bạn không được phát hiện hoặc phát hiện nhưng điều trị sai phương pháp thì sẽ dẫn tới tình trạng men gan cao kéo dài, dẫn tới hậu quả:

• Các triệu chứng mà men gan cao mang lại ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, cuộc sống hàng ngày của bạn.
• Men gan cao còn là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm: viêm gan, bệnh gan do rượu, nhồi máu cơ tim,…
• Men gan cao không được điều trị làm cho các tế bào gan bị hủy hoại dẫn đến xơ gan, thậm chí là ung thư gan.

Xem chi tiết: Men gao cao bao nhiêu là nguy hiểm?

Cách điều trị men gan cao an toàn, hiệu quả

Khi men gan tăng cao nếu được phát hiện và điều trị kịp thời đúng cách thì sẽ không gây hại cho sức khỏe.

Cách điều trị men gan cao hiệu quả thì quan trọng nhất chính là điều trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh kèm theo đó là điều trị các triệu chứng mà bệnh gây nên.

Điều trị men gan cao do viêm gan virus

Trường hợp này bạn cần điều trị theo phác đồ:

• Thuốc kháng virus:
  • Do virus viêm gan B: nên dùng thuốc ức chế như lamivudin, entercavir, tenofovir.
  • Do virus viêm gan C: có thể xem xét điều trị bằng peginterfron.
• Giải độc gan, bảo vệ gan: bibiso

Việc dùng thuốc hoàn toàn theo chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý dùng tránh tình trạng bệnh nặng thêm.

Điều trị men gan tăng do sử dụng rượu, bia, hút thuốc lá

Việc dừng ngay rượu, bia, thuốc lá là việc đầu tiên và hiệu quả nhất đồng thời bạn dùng thêm các thuốc bổ để tăng cường chức năng gan, cải thiện quá trình thải độc gan hiệu quả.

Tuy nhiên, bạn vẫn cần thăm khám, xét nghiệm để được chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, mức độ nặng nhẹ, nguyên nhân do đâu. Từ đó bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị hợp lý, hỗ trợ phục hồi và bảo vệ lá gan.

Điều trị men gan tăng do dùng thuốc

Sau khi dùng thuốc hay thực phẩm chức năng nào đó mà bạn thấy có có triệu chứng của men gan cao. Bạn nên ngừng sử dụng ngay lập tức đến khám tại cơ sở y tế để được tư vấn và  điều trị.

Chế độ ăn uống hợp lý là không thể thiếu khi men gan bạn cao

Hầu hết các bệnh đều do ăn uống mà ra kể cả men gan cao vì thế chế độ ăn uống phù hợp là bài thuốc tự nhiên, an toàn, hiệu quả đối với bạn.

Những thực phẩm sau được khuyên dùng để hạ men gan và bảo vệ gan:

Nước

Uống nước đúng cách rất giúp ích cho việc thải độc, hạ men gan.

Theo khuyến cáo, người men gan cao nên uống 2l nước một ngày và đúng cách như sau:

• • Chia thành nhiều lần, mỗi lần không nên uống quá nhiều.
  • Uống từ từ, tốt hơn nên uống nước ấm
  • Buổi tối trước khi ngủ không nên uống nhiều nước

Trái cây

Trái cây là nguồn vitamin dồi dào, rất có lợi cho cơ thể đặc biệt là người men gan cao. Việc thường xuyên ăn trái cây hoặc uống nước trái cây giúp thanh lọc gan, tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Trà xanh

Trà xanh giàu EGCG – chất chống oxy hóa thực vật –  giúp cải thiện chức năng, giảm lượng chất béo trong gan. Không chỉ tốt cho gan mà còn tốt cho tim mạch, làn da, huyết áp,…

Vitamin từ thực phẩm

Thực phẩm chứa nhiều vitamin có tác dụng kích thích gan tiết mật nhiều hơn, tăng cường miễn dịch, giảm nhiễm trùng, ngăn ngừa tình trạng viêm gan do virus gây ra,…

Chất xơ

Chất xơ giúp ổn định hoạt động đào thải chất độc, giảm lượng chất chất béo tích tụ trong gan, ổn định đường huyết,…ngoài công dụng tốt cho gan chất xơ còn giúp ích cho hoạt động của đường ruột.

Các loại thực phẩm chứa chất xơ tốt cho gan góp phần phong phú thực đơn hàng ngày của bạn: bắp cải, khổ qua, nấm, rau diếp, rau chân vịt,…

Chữa men gan cao cần kiêng gì?

Để điều trị men gan cao đạt hiểu quả tốt, bạn cần chú ý kiêng các loại đồ ăn và đồ uống sau:

Đồ uống có cồn, có ga:

Như bia, rượu, đồ uống đóng chai có ga sẽ làm gan tích trữ chất béo gây nên các vấn đề như gan nhiễm mỡ, xơ gan, các bệnh gan do rượu bia mang lại,….

Đồ cay nóng:

Như tiêu, ớt,… làm tăng áp lực khối công việc cho gan, khả năng giải độc của gan giảm ngoài ra còn ảnh hưởng trực tiếp tới dạ dày lam tăng men gan, các bệnh về tiêu hóa, nóng trong, mụn nhọt,…

Đồ ăn nhiều dầu mỡ:

Khi sử dụng đồ ăn nhiều dầu mỡ, chất béo như đồ chiên rán, thức ăn nhanh,… làm gan không thể chuyển hóa hoàn toàn lượng chất béo khi hấp thu vào cơ thể. Lượng chất béo tồn dư đó sẽ tích tụ tại gan và mỡ dưới cơ càng nhiều dấn tới hệ lụy gan nhiễm mỡ, béo phì, tim mạch,…

Đồ ăn nhiều đường:

Như nước ngọt, bánh kem,.. tăng lượng chất béo tích trữ tại gan.

Có lối sống lành mạnh

Nên có chế sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý, không nên thức khuya, tâm lý thoải mái, tập thể dục thường xuyên phù hợp với bản thân vừa có tác dụng trong hạ men gan vừa giúp cho cơ thể bạn khỏe mạnh hơn.

Việc điều trị men gan cao là sự kết hợp của việc điều trị theo nguyên nhân của bệnh, điều trị triệu chứng  bệnh mang lại và có thói quen ăn uống hợp lý, lối sống lành mạnh. Việc điều trị men gan cao sớm, đúng cách sẽ rất có ích trong việc phục hồi, cải thiện tình trạng sức khỏe của bạn!

Tài liệu tham khảo:

• https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/17679-elevated-liver-enzymes
• https://www.medicalnewstoday.com/articles/325838

Men gan cao là gì?

Men gan cao là một tình trạng bệnh lý liên quan tới tổn thương tại gan, gây ra những ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh.

Men gan là hệ thống các enzyme xúc tác trong gan như ALT (SGPT), AST (SGOT), GGT, ALP có tác dụng giúp cơ thể tổng hợp và chuyển hóa các chất, chúng thường được tế bào gan tiết ra một lượng nhất định, hòa tan vào máu tạo nên một nồng độ men gan trong máu.

Men gan tăng cao là dấu hiệu đầu tiên cho biết gan của người bệnh có thể bị viêm hoặc tổn thương tế bào gan vì các tế bào gan khi bị viêm hoặc tổn thương làm cho 2 loại men ALT, AST bị rò rỉ vào máu và tăng cao hơn bình thường. Hai loại men còn lại là GGT có trong thành tế bào của ống mật và ALP có trong các màng tế bào gan.

☛ Xem thêm chi tiết: Chỉ số ALT là gì? Xét nghiệm ALT tăng cao có ý nghĩa gì?

Nguyên nhân gây men gan cao

Men gan cao là một tình trạng bệnh lý khá phổ biến hiện nay và có xu hướng ngày càng tăng nhanh. Có nhiều nguyên nhân có thể gây tăng men gan, cụ thể là:

– Virus gây viêm gan

Viêm gan viruss là một trong những nguyên nhân điển hình khiến men gan tăng cao đột biến. Có 5 loại virus gây viêm gan là A, B, C, D, E. Khi các virus này xâm nhập vào cơ thể chúng sẽ phá hủy tế bào gan gây giải phóng men gan vào máu. Virus viêm gan có thể gây viêm gan cấp, mạn tính nguy cơ trở thành xơ gan và ung thư gan.

– Lạm dụng rượu bia

Các chất kích thích, chứa nồng độ cồn cao trong quá trình chuyển hóa tại gan có thể gây độc cho tế bào gan, làm tổn thương tế bào dẫn tới tăng men gan.

☛ Xem chi tiết: Vì sao men gan tăng cao do uống nhiều rượu bia?

– Tác dụng phụ của thuốc

Các loại thuốc kháng sinh, kháng viêm hay thuốc giảm đau… đều được chuyển hóa tại gan. Do vậy tự ý sử dụng hay lạm dụng thuốc thì gan sẽ bị quá tải, gây tổn thương tế bào và làm tăng men gan.

– Chế độ ăn uống

Men gan tăng còn có thể do hấp thụ một phần độc tố chứa trong thực phẩm. Khi ăn các loại thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, nấm mốc, chứa chất bảo quản, dư thừa thuốc bảo vệ thực vật, chứa độc tố,… làm gan phải hoạt động nhiều hơn để thải độc, từ đó làm chết các tế bào gan gây tăng men gan.

– Do bệnh lý

Một số bệnh lý như: sốt rét, suy tim, viêm tụy, đái tháo đường, bệnh lý đường mật, nhiễm trùng đường mật, khối u đường mật, … làm quá trình chuyển hóa tế bào gan bị ảnh hưởng dẫn đến men gan tăng cao.

Men gan cao có lây không?

Có rất nhiều nguyên nhân khiến men gan tăng cao. Nhiều người thắc mắc, vậy men gan cao có lây không? Thực tế, men gan cao không lây truyền, vậy nên mọi người hoàn toàn có thể yên tâm tiếp xúc với người bệnh men gan cao mà không cần lo lắng gì cả.

Tuy không có khả năng lây nhiễm nhưng một số thông kê cho thấy men gan cao có tính chất di truyền giữa các thế hệ trong gia đình. Chẳng hạn như ông bà hay bố mẹ bị men gan cao thì khả năng con cháu sau này cũng sẽ có nguy cơ mắc phải tình trạng này cao hơn bình thường.

Ngoài ra, nếu men gan cao do các loại virus gây viêm gan đặc biệt là virus viêm gan B,C thì những nguyên nhân này hoàn toàn có thể lây truyền từ người sang người qua đường máu, đường tình dục và từ mẹ sang con trong quá trình sinh.

Men gan cao có nguy hiểm không?

Men gan cao có nguy hiểm không là một câu hỏi mà hầu hết người gặp tình trạng này đều băn khoăn lo lắng. Có thể nói men gan cao là một tình trạng bệnh lý do vậy nó tiềm ẩn nhiều nguy hiểm đến sức khỏe của bạn, cụ thể là:

Men gan cao ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt

Khi men gan tăng gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, cơ thể bạn sẽ xuất hiện các triệu chứng điển hình như:

• Da bị nổi mẩn đỏ và ngứa.
• Đau âm ỉ hạ sườn phải.
• Người mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, đau bụng có khi sốt nhẹ.
• Sút cân, vàng da, có thể bị phù.
• Phân nhạt màu.

Những triệu chứng này cũng ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt, công việc của người bệnh.

Men gan cao cảnh báo gan bị tổn thương

Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, chịu trách nhiệm chuyển hóa các chất từ đồ ăn, thuốc giúp cơ thể hấp thu chất dinh dưỡng cũng như đào thải các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Men gan tăng là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo chúng ta về tình trạng tổn thương gan và men gan càng cao chứng tỏ tế bào gan đang bị hủy hoại càng nhiều.

Mặc dù gan có cơ chế tự bù trừ, phục hồi và sản sinh tế bào bù đắp lại số lượng tế bào bị phá hủy, tuy nhiên đến một ngưỡng nào đó cơ chế này sẽ không còn tác dụng dẫn đến xơ gan, ung thư gan.

Men gan cao có thể liên quan đến các bệnh lý nguy hiểm

Những bệnh lý làm tăng nồng độ AST và ALT có thể là: viêm gan virus, bệnh gan do rượu, bệnh gan do thuốc, viêm gan tự miễn, gan nhiễm mỡ, u gan, suy gan. Trong các bệnh lý về gan thì ALT thường tăng cao hơn AST, tuy nhiên đối với bệnh nhân xơ gan hoặc nghiện rượu thì AST tăng cao hơn ALT với tỷ lệ 2:1.

Nồng độ GGT và ALP tăng có thể do các nguyên nhân như: bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, viêm đường mật xơ hóa tiên phát, xơ gan mật tiên phát, bệnh gan do rượu, u gan, bệnh gan do thuốc, sỏi mật. Hai chỉ số men gan này tăng trong các tổn thương hoặc viêm đường mật, tắc mật.

Men gan tăng cao gây hôn mê gan

Gan là cơ quan chuyển hóa và thải độc quan trọng của cơ thể trong đó có chức năng chuyển hóa NH3. Gan có chức năng quan trọng chuyển hóa NH3 thành NH4+ và đào thải qua thận. Khi gan bị tổn thương, Nh3 không được chuyển hóa sẽ tích tụ trong máu và đi qua hàng rào máu não gây độc cho tế bào thần kinh, người bệnh có thể bị hôn mê, gây nguy hiểm tới tính mạng.

Men gan cao bao nhiêu thì nguy hiểm?

Nồng độ men gan trong máu là một chỉ số quan trọng giúp bác sĩ dự đoán, xác định các vấn đề liên quan đến gan.

Bình thường nồng độ men gan trong máu là: 

• Chỉ số AST ở mức bình thường từ 20-40 UI/L
• Chỉ số ALT bình thường từ 20-40 UI/L
• Chỉ số GGT bình thường từ 20-40 UI/L
• Chỉ số ALP bình thường từ 30-110 UI/L

Nồng độ men gan tăng cao trong máu được chia làm nhiều mức độ, cụ thể là:

• Mức độ nhẹ: Men gan tăng từ 1 – 2 lần so với bình thường
• Mức độ trung bình: Men gan tăng từ 2 – 5 lần so với bình thường
• Mức độ nặng: Men gan tăng > 5 lần so với bình thường

Khi men tăng cao hơn 5 lần bình thường là một tình trạng tổn thương gan nghiêm trọng, cần các biện pháp điều trị, hạ men gan ngay.

Làm gì để hạn chế nguy hiểm của men gan cao?

Men gan cao là một tình trạng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, vậy nên để hạn chế nguy hiểm cũng như cải thiện tình trạng tăng men gan, bạn nên thực hiện các lời khuyên sau:

Đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn điều trị

Men gan tăng cao có thể là do phản ứng của cơ thể khi sử dụng rượu bia, dùng thuốc hay chế độ ăn uống,… Tuy nhiên nó cũng có thể do một bệnh lý nguy hiểm gây ra. Vậy nên để tìm nguyên nhân chính xác gây tăng men gan, bạn nên đến các cơ sở y tế để được khám, làm các xét nghiêm cần thiết khi có những dấu hiệu như:

• Đau âm ỉ hạ sườn phải.
• Buồn nôn, chán ăn, người mệt mỏi.
• Ngứa, vàng da.
• Phân nhạt màu.

Khi xác định được chính xác nguyên nhân việc điều trị hạ men gan sẽ hiệu quả hơn, đồng thời phát hiện sớm các bệnh lý gây tăng men gan giúp việc điều trị mang lại kết quả tốt, tránh các hậu quả không mong muốn.

Không sử dụng rượu, bia, chất kích thích

Rượu bia, chất kích thích được xem như là kẻ thù của gan, đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh lý viêm gan, xơ gan tại Việt Nam. Sử dụng rượu bia đồ uống có cồn có thể làm gan bị quá tải trong quá trình thanh lọc giải độc, gây trầm trọng thêm tình trạng tăng men gan.

Các loại thực phẩm nên sử dụng

Một số loại thực phẩm có thể tạo ra những tác động tích cực đến gan, hỗ trợ hạ men gan và nâng đỡ chức năng của tế bào gan như:

• Thực phẩm giàu axit folic: các loại rau có lá xanh đậm, gan động vật, ngũ cốc, đậu phộng,… do thiếu axit folic có thể làm ALT tăng cao hơn bình thường.
• Bổ sung Protein: thịt lạc, trứng, sữa, cá, các loại đậu đỗ,… giúp bổ sung protein mà cơ thể bị thiếu hụt khi gan bị tổn thương.
• Nước trái cây: bổ sung vitamin giúp nâng cao sức đề kháng, thanh lọc giải độc gan, hỗ trợ hạ men gan hiệu quả. Bạn nên uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày để tăng quá trình thải độc gan.
• Thực phẩm giàu omega 3: cá hồi, cá mòi, cá ngừ,… hỗ trợ ngăn ngừa tích tụ chất béo trong gan.
• Vitamin A: cà rốt, bí đỏ, phô mai, trứng gà, cá hồi,… kích thích gan sản sinh mật, tăng quá trình thải độc gan.
• Viatmin B: Lạc, đậu, rau xanh, giá đỗ, trứng, thịt nạc,… hỗ trợ tái tạo tế bào gan.

☛ Đọc chi tiết: Chế độ ăn uống cho người men gan cao

Thực phẩm nên kiêng

Chế độ ăn không phù hợp cũng có thể đem lại những tác động tiêu cực đến tế bào gan, vậy nên khi men gan cao bạn cần kiêng những đồ ăn sau:

• Đồ ăn cay nóng: làm nặng thêm các triệu chứng tăng men gan, nguy cơ gây tắc mạch máu, tăng áp lực tĩnh mạch gan.
• Đồ ăn dầu mỡ: làm tế bào Kuffer tại gan kích hoạt gây tổn thương tế bào, đồng thời làm tăng cholesterol ảnh hưởng xấu tới chức năng gan.
• Đồ ăn nhiều đường: đường máu cao làm giảm hấp thu chất dinh dưỡng, gây tăng triglycerid trong máu.

Sinh hoạt và luyện tập điều độ

Để cải thiện tình trạng tăng men gan, bạn cần có kế hoạch nghỉ ngơi và làm việc phù hợp, nên ngủ đủ 8 tiếng một ngày để cơ thể có thời gian nghỉ ngơi, cân bằng. Đồng thời, xây dựng thói quen rèn luyện thể dục thể thao 20-30 phút mỗi ngày để tăng cường sức khỏe.

Nên ưu tiên sử dụng các sản phẩm từ thiên nhiên, ít chất độc hại, hạn chế sử dụng thuốc lá. Đặc biệt không nên tự ý sử dụng hay lạm dụng thuốc, nên sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ chức năng gan.

☛ Thông tin xem thêm: Những cách hạ men gan an toàn tại nhà không dùng thuốc

Chỉ số HBsAg là gì?

Viêm gan B là bệnh gan truyền nhiễm do virus viêm gan siêu vi B (HBV) gây ra, ở Việt Nam tỷ lệ mắc bệnh trên toàn quốc hiện nay là khoảng 20%. Nếu không kịp thời phát hiện và điều trị, bệnh có thể trở thành mãn tính gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động của gan, có thể gây xơ gan, ung thư gan thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Virus viêm gan B có dạng hình cầu có đường kính 42nm, gồm một lớp vỏ bên ngoài và lõi bên trong: Lớp vỏ ngoài của virus bao gồm một protein bề mặt gọi là kháng nguyên bề mặt viêm gan B (HBsAg); Lõi bên trong chứa DNA của virus viêm gan B và các enzyme được sử dụng trong quá trình sao chép của virus.

Vậy HBsAg là gì?

HbsAg là viết tắt của “Hepatitis B surface antigen”, một chất có ở bề mặt virus viêm gan B. HBsAg nằm ở phần vỏ envelope (vỏ ngoài cùng) của virus và nó có 3 phân nhóm nhỏ hơn gồm: S-HBsAg, M-HBsAg và L-HBsAg. Lần đầu tiên HBsAg được phân lập bởi bác sĩ người Mỹ  Baruch S. Blumberg trong huyết thanh của một thổ dân người Úc. Để dễ hiểu bạn đọc có thể xem hình dưới đây:

Để chẩn đoán cơ thể có nhiễm virus viêm gan B hay không thì phải làm các xét nghiệm máu, trong đó xét nghiệm về chỉ số HBsAg là điển hình nhất. Đây là chỉ số chỉ kháng nguyên bề mặt của siêu vi B. Nhằm kiểm tra xem người bệnh có bị nhiễm virus viêm gan B hay không, nhưng không được dùng xét nghiệm này để đánh giá chính xác loại virus đó đang hoạt động trong cơ thể người bệnh như thế nào.

Xét nghiệm HBsAg gồm những gì?

Khi nghi ngờ mình đã bị phơi nhiễm viêm gan B thì cần làm các xét nghiệm theo chỉ định của bác sĩ. Gồm các xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm HBsAg: Kiểm tra sự hiện diện của virus viêm gan B.
• Xét nghiệm HBsAb: Đánh giá kháng thể sau khi tiêm phòng vacxin viêm gan B.
• Xét nghiệm HBeAg: Xác định kháng nguyên e để đánh giá tình trạng hoạt động của virus viêm gan B.
• Xét nghiệm HBeAb (Anti – HBe): Đáng giá kháng thể chống lại HBeAg.
• Xét nghiệm HBcAb (Anti – HBc): Kiểm tra kháng thể kháng lõi của virus viêm gan B nhằm đáng giá tình trạng bệnh viêm gan B mãn tính.

Trong đó HBsAg là một chỉ số quan trọng, xét nghiệm chỉ số HBsAg được thực hiện với mục đích để sàng lọc, phát hiện và giúp các bác sĩ có thể chẩn đoán có sự xuất hiện của virus viêm gan B trong máu hay không.

Kháng nguyên bề mặt từ vi khuẩn gây viêm gan B chỉ có thể tìm thấy được ở huyết thanh con người. Do đó, để làm xét nghiệm, kỹ thuật viên sẽ lấy máu từ tĩnh mạch. Kết hợp với một số thiết bị công nghệ cao, kết quả phân tích sẽ cho thấy xét nghiệm này trả về kết quả âm tính hay dương tính.

Xét nghiệm này có thể thực hiện với bất cứ người nào, bao gồm cả người nghi ngờ phơi nhiễm cho đến người đã mắc bệnh. Đây là cơ sở rõ ràng nhất giúp bác sĩ kết luận một người có bị nhiễm virus viêm gan B hay không.

Chỉ số HBsAg bao nhiêu là bình thường?

Để xác định chỉ số HBsAg người ta thường dùng đến chỉ số số S/CO là một thuật ngữ kỹ thuật. Đây là chỉ số cao nhất dùng để phân biệt giữa âm tính và dương tính.

Cụ thể, đối với những người bị phơi nhiễm viêm gan B thường cho ra kết quả hiển thị HBsAg vượt ngưỡng (HBsAg > 1.0S/S0) nghĩa là dương tính với viêm gan B. Người bệnh cần phải làm thêm các xét nghiệm để xác định số lượng cũng như mức độ hoạt động của virus, mức độ lây lan như thế nào. Từ đó giúp bác sĩ đánh giá tổng quan về mức độ tổn thương gan ở bệnh nhân để có biện pháp điều trị kịp thời.

Đối với trường hợp chỉ số HBsAg bình thường (HBsAg < 1.0/S0), hay nói cách khác là xét nghiệm cho kết quả âm tính. Điều này cho thấy trong cơ thể người đó không có virus viêm gan B. Bên cạnh đó, nếu xét nghiệm Anti-HBs (kháng thể bề mặt HBsAg) âm tính thì nên nhanh chóng tiêm vacxin viêm gan B để phòng ngừa bệnh hiệu quả nhất.

Xét nghiệm HBsAg dương tính

Xét nghiệm HBsAg dương tính hay (+) có nghĩa là trong huyết thanh của người bệnh đang có kháng nguyên này. Điều này cũng đồng nghĩa với việc người bệnh đã từng hoặc đang bị nhiễm virus viêm gan siêu vi B.

Thời gian ủ bệnh của người nhiễm virus viêm gan B dao động từ 45- 160 ngày, trung bình là 120 ngày. Trong trường hợp người bệnh có hệ miễn dịch tốt thì HBsAg sẽ giảm dần và biến mất sau khoảng 4 – 6 tháng. Lúc này, cơ thể chúng ta hoàn toàn khỏi bệnh và có miễn nhiễm suốt đời với viêm gan B mà không cần phải tiêm ngừa. Ngược lại, với những người có hệ miễn dịch kém thì HBsAg có thể không mất đi mà tiếp tục phát triển sau 6 tháng. Lúc này, người bệnh đã nhiễm siêu vi B mạn tính.

Chỉ có khoảng 10 – 15% người xét nghiệm HBsAg (+) rơi vào trường hợp mang mầm bệnh mãn tính. Trong đa số trường hợp khác, viêm gan B sẽ tự khỏi mà không cần điều trị đáng kể. Trong số những người mang mầm bệnh viêm gan B mạn tính nếu điều trị hợp lý và đúng cách thì tỷ lệ chuyển thành viêm gan mạn, xơ gan hoặc ung thư gan là rất thấp. Vì vậy người bệnh không nên quá lo lắng.

Xét nghiệm HBsAg âm tính

Điều này chứng tỏ bạn không bị nhiễm virus viêm gan B. Đây là một tín hiệu đáng mừng. Tuy nhiên, bạn nên tiếp tục thực hiện xét nghiệm xác định hiệu giá kháng thể Anti-HBs (kháng thể kháng viêm gan B). Khi nồng độ Anti-HBs >10 UI/ml được coi là có kháng thể phòng bệnh. Còn để phòng được lây nhiễm thì định lượng kháng thể phải đạt 100 IU/l trở lên. Kháng thể được xem là bền vững với virus viêm gan B nằm ở ngưỡng C =1.000 IU/l. Nếu nồng độ Anti-HBs chưa đạt ngưỡng bạn nên đến các cơ sở uy tín, có các bác sĩ chuyên môn để được tư vấn và tiêm vacxin.

Hiện nay phương pháp phòng bệnh viêm gan B hiệu quả nhất là tiêm vắc xin. Vắc xin viêm gan B chứa thành phần kháng nguyên vỏ của Virus (HBsAg), được tinh chế cao và không gây nhiễm bệnh. Khi tiêm vào cơ thể sẽ kích thích cơ thể sản sinh ra kháng thể chống lại virus viêm gan siêu vi B.

Cần làm gì khi xét nghiệm HBsAg dương tính?

Chỉ số HBsAg biết được bản thân có nhiễm virus viêm gan B hay không nhưng để biết rõ tình trạng hoạt động của virus, mức độ lây lan như thế nào… thì người bệnh cần phải làm thêm các xét nghiệm HBeAg, HBeAb, đếm tải lượng HBV DNA, siêu âm, đánh giá chức năng gan, đột biến kháng thuốc,… Việc này giúp bác sĩ đánh giá tổng quan về mức độ tổn thương gan ở bệnh nhân để có biện pháp điều trị kịp thời.

• Đầu tiên, khi bạn được chẩn đoán viêm gan B thì phải bình tĩnh và thực hiện theo những hướng dẫn của bác sĩ.
• Vận động những người thân trong gia đình đi xét nghiệm HbsAg.
• Tự bản thân mỗi người cần phải ý thức mức độ nguy hiểm, thực hiện nghiêm túc các biện pháp an toàn để không làm lây nhiễm cho những người xung quanh.
• Nếu bạn ở thể nhẹ hay viêm gan B cấp tính, nghỉ ngơi nhiều là phương pháp điều trị tốt nhất.
• Khi bị bệnh, các tế bào gan của bạn đang chịu sự tấn công của virus. Do đó, bạn cần phải thực hiện các biện pháp bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho gan.
• Xây dựng một chế độ ăn khoa học để tốt cho gan cũng như tăng cường hệ miễn dịch: hạn chế các thức ăn chứa nhiều tinh bột, chất béo,  tránh xa các đồ cay, nóng, rượu, bia, thuốc lá, thức uống có gas, cà phê hay những chất kích thích khác.
• Ăn nhiều rau quả,uống nhiều nước lọc, nước ép hoa quả nguyên chất.
• Bổ sung nhiều vitamin, chất khoáng cho cơ thể qua ăn uống hoặc thực phẩm chức năng. Tuy nhiên với thực phẩm chức năng cần có sự tư vấn của bác sĩ điều trị.
• Sử dụng các loại thảo mộc có tác dụng giải độc gan như trà cà gai leo,…
• Tập thể dục thường xuyên và đều đặn, chế độ tập vừa phải, có thể đi bộ nhẹ nhàng mỗi ngày hoặc ngồi thiền, tập yoga,… là cách hữu hiệu để bạn đẩy lùi bệnh tật.
• Bên cạnh đó, người bệnh cần thực hiện các biện pháp an toàn, tránh lây nhiễm virus cho những người xung quanh.

Kết Luận

Xét nghiệm HbsAg là cơ sở rõ ràng nhất giúp bác sĩ kết luận một người có bị nhiễm virus viêm gan B hay không. Nếu bạn được xác định HBsAg dương tính thì cũng không nên quá lo lắng. Chỉ cần thực hiện theo đúng phác đồ điều trị, tuần thủ nghiêm ngặt chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi của bác sĩ thì bệnh sẽ tự khỏi và không bao giờ mắc lại nữa. Ngoài ra, bạn cũng cần xây dựng một chế độ ăn uống cũng như tập luyện phù hợp với bản thân để đảm bảo cho mình có một sức khỏe tốt nhất.

Men gan cao là gì?

Men gan thực chất là các enzym tồn tại trong tế bào gan bao gồm:  AST, ALT, GGT,… có vai trò hỗ trợ chức năng, hoạt động của gan. Đối với cơ thể người bình thường, khi một số tế bào gan chết đi chúng sẽ giải phóng các enzym trên vào máu, lúc này men gan có thể tăng nhẹ.

Men gan cao là tình trạng cảnh báo các tế bào gan của bạn đang có dấu hiệu bất thường: có thể bị viêm hay thậm chí là đang bị hủy hoại. Enzym ALT, AST có trong máu càng cao chứng tỏ lượng tế bào gan bị hủy hoại càng nhiều.

☛ Đọc thêm: Những triệu chứng men gan cao bạn không nên bỏ qua

Men gan cao bao nhiêu cần dùng thuốc?

Men gan cao uống thuốc gì?

Khi đã được các bác sĩ tư vấn, chỉ định dùng thuốc hạ men gan thì bạn lại phân vân về việc chọn thuốc do hiện nay trên thị trường có quá nhiều thuốc, thực phẩm chức năng có tác dụng hạ men gan. Mách bạn các nguyên tắc để chọn thuốc đúng cách:

• Việc chọn mua thuốc hạ men gan chỉ được thực hiện sau khi bạn đã đến cơ sở y tế thăm khám, chọn đúng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không nghe truyền tai, quảng cáo tùy ý mua thuốc vì từng tình trạng mà sử dụng thuốc khác nhau.
• Ưu tiên các loại có thành phần thuốc từ tự nhiên tránh các tác dụng phụ không đáng có. Tuy nhiên cùng một thành phần nhưng có nhiều công ty khác nhau cùng sản xuất, bạn cần ưu tiên những công ty uy tín.
• Chọn thuốc hạ men gan có thành phần đã được nghiên cứu rõ, được các chuyên gia khuyến cáo tin dùng.

Thuốc tây y

Để hạ men gan hiệu quả, việc điều trị theo nguyên nhân gây men gan cao rất cần thiết, khi nguyên nhân được giải quyết men gan sẽ hạ dần, đồng thời người bệnh thường được khuyên dùng các loại thảo dược giúp hạ men gan an toàn mà hiệu quả.

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây men gan cao mà bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc hạ men gan khác nhau. Cụ thể:

• Nếu nguyên nhân gây men gan cao do nhiễm viêm gan virus thì bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc kháng virus, để hạ men gan và bảo vệ tế bào gan.
• Nếu nguyên nhân men gan cao do uống nhiều rượu, bia thì bệnh nhân cần dừng ngay việc sử dụng các chất có cồn và không hút thuốc lá. Đồng thời, cần duy trì chế độ ăn hợp lý, tăng cường ăn các hoa quả, rau xanh, rèn luyện thể dục thường xuyên nâng cao thể trạng phòng chống bệnh.

Bên cạnh đó. để hạ men gan và bảo vệ tế bào gan, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc hướng gan (hepatotropes). Đây là nhóm thuốc tác dụng hạ men gan do viêm gan siêu vi, viêm gan do rượu, gan nhiễm mỡ và xơ gan. Đồng thời nhóm thuốc này cũng sẽ hỗ trợ làm giảm các triệu chứng do men gan cao gây ra, bao gồm:

Các loại acid amin: Arginin, ornithin, carnitin, acid glutamic… Những thuốc này thường được dùng giúp người bệnh chuyển đổi protid trong cơ thể và có tác dụng tái tạo gan, thích hợp cho những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ do rối loạn chuyển hóa, cơ thể suy nhược, thiếu chất.

Choline: Loại thuốc này thường được dùng cho những bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, thuốc có tác dụng làm giảm triệu chứng khó chịu do gan nhiễm mỡ gây ra, giảm lượng mỡ ứ đọng trong gan và hồi phục chức năng gan.

Các loại vitamin: Các loại vitamin như vitamin nhóm B, vitamin E đều có tác dụng rất tốt đối với việc cải thiện chức năng gan, bảo vệ tế bào gan và ngăn chặn mỡ làm hoại tử gan, chính vì thế, những người bị mắc bệnh gan nhiễm mỡ cũng được dùng những thuốc này để đẩy lùi bệnh.

Các thuốc chứa các dược thảo: Như cà gai leo, mật nhân, actisô (artichaut), rau má, nhân trần, silymarin (chất có trong cây Silybum marianum)…

Đối với những bệnh nhân bị viêm gan virus làm suy giảm chức năng gan, bác sĩ sẽ cho người bệnh dùng các loại thuốc kháng virus như Peg- interferon, ribavirin…

Nếu có bệnh lý rối loạn lipid máu, cần sử dụng các thuốc chống tăng mỡ máu như nhóm fibrat, nhóm statin, vitamin E liều cao cũng có tác dụng góp phần làm giảm tình trạng gan nhiễm mỡ…

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Các loại thuốc hạ men gan hiệu quả

Hạ men gan bằng thuốc nam

Thay vì lo ngại sử dụng các thuốc hạ men gan có thể gây ra tác dụng phụ thì hạ men gan bằng các thảo dược thiên nhiên cũng đã được nhiều người sử dụng và cho kết quả tích cực.

Tuy nhiên không nên tự ý sử dụng thảo dược để coi như là thuốc để điều trị men gan cao do từng thể chất từng người, liều lượng, tương tác thuốc,… có thể làm men gan bạn càng cao hơn.

Cà gai leo 

Một loại thảo dược không thể không kể đến trong việc giúp hạ men gan là cà gai leo. Cà gai leo có tên khoa học là: Solanum procumbens Lour. Cây thuộc họ Cà (Solanaceae). Cà gai leo là cây nhỏ. Cành cây non tỏa rộng, phủ lông hình sao và có nhiều gai.

Cà gai leo đã được sử dụng lâu đời trong dân gian với những công dụng phổ biến:

• Hỗ trợ điều trị viêm gan virus, đặc biệt là viêm gan virus B.
• Làm giảm các triệu chứng do men gan cao gây lên: vàng da, mụn nhọt, mệt mỏi, ăn uống không tiêu,…
• Giúp tăng cường thải độc gan, thanh lọc cơ thể.
• Làm chậm sự tiến triển của xơ gan.
• Chống oxy hóa, ngăn chặn một số loại ung thư.
• Ngoài ra còn trị cảm cúm, ho gà, đau nhức xương khớp.

Các bài thuốc từ cà gai leo:

• Chữa viêm gan, xơ gan, hỗ trợ chống tế bào gây ung thư: cà gai leo (thân, rễ, lá) 30g, cây dừa cạn 10g, cây chó đẻ (diệp hạ châu) 10g. Tất cả sao vàng, sắc uống hàng ngày một thang.
• Hỗ trợ điều trị các bệnh về gan (viêm gan B, xơ gan…): 35g rễ hoặc thân lá cà gai leo, sắc với 1 lít nước, còn 300ml chia uống 3 lần trong ngày, giúp hạ men gan và giải độc gan rất tốt.
• Trị cảm cúm, bệnh dị ứng, ho gà, đau nhức xương: dùng 16 – 20g rễ hoặc thân lá cà gai leo sắc uống hàng ngày.

Mật nhân ( mật nhơn, bách bệnh)

Từ lâu mật nhân được biết đến với tác dụng là tăng cường chức năng sinh lý của nam giới nhưng gần đây nhờ các nghiên cứu chuyên sâu mà các nhà khoa học phát hiện ra nhiều công dụng mới của loài thảo dược này:

• Làm chậm quá trình hoại tử của các tế bào gan.
• Tăng khả năng tái sinh của các tế bào gan đã bị tổn thương.
• Kích thích tăng miễn dịch của cơ thể.
• Hỗ trợ quá trình điều trị các bệnh viêm gan do virus, xơ gan.
• Giảm các triệu chứng do các bệnh về gan gây lên.

Cách dùng:

• Mật nhân 10g, cà gai leo 30g tất cả nấu với 1,5 lít nước đun sôi nhỏ lửa đun sôi 15 phút chắt nước uống hàng ngày uống trước bữa ăn tầm 20 phút. Sự kết hợp giữa mật nhân và cà gai leo hỗ trợ điều trị viêm gan virus, xơ gan hiệu quả.

Atiso

Atiso là thảo dược quen thuộc được coi như thuốc hạ men gan từ tự nhiên, dễ kiếm và có nhiều công dụng:

• Thanh nhiệt, giải độc, tăng sức đề kháng.
• Hạ men gan rất tốt đối với nguyên nhân men gan cao do sử dụng bia, rượu.
• Là thành phần chính của các thuốc, thực phẩm chức năng hạ men gan.
• Nguyên liệu để pha trà, nấu ăn hàng ngày.

Cách dùng:

• Hoa atiso dùng hầm cùng xương như một món ăn hàng ngày.
• Atiso dùng để pha trà, ngày uống khoảng 2 tách rất tốt cho hạ men gan.

Cây chó đẻ ( diệp hạ châu )

Cây chó đẻ là vị thuốc góp mặt trong nhiều bài thuốc chữa bệnh trong đó nổi bật là các bệnh về gan:

• Giải độc gan, bảo vệ chức năng gan làm hạ men gan.
• Có thể ngăn chặn sự phát triển hay hoạt động của các loại virus gây viêm gan.
• Giúp giảm các triệu chứng ăn uống không tiêu, bụng đầy hơi.

Cách dùng:

• Phơi khô, cắt đoạn nhỏ, mỗi ngày sử dụng 1 nắm nhỏ sắc nước uống khoảng 5-7 ngày rồi dừng không thể dùng thường xuyên.

Lưu ý khi sử dụng thuốc hạ men gan

Trên thị trường hiện có rất nhiều sản phẩm từ dược liệu thiên nhiên có tác dụng hỗ trợ phục hồi và bảo vệ gan được nhiều người sử dụng bởi tính hiệu quả và an toàn. Tuy nhiên, nếu sử dụng các dược liệu không rõ nguồn gốc, hiệu quả chưa được chứng minh, hoặc dùng quá liều, không đảm bảo tác dụng điều trị mà còn khiến tình trạng bệnh thêm nặng nề. Vì hầu hết các loại thuốc đều được chuyển hóa ở gan nên kể cả thuốc tây, thuốc Nam hay thuốc Đông y cũng đều có thể gây hại cho gan khi dùng không đúng liều lượng và tình trạng bệnh. Dùng thuốc đúng chỉ định, chính xác thì mới đem lại lợi ích cho người bệnh và tránh được các rủi ro, bất lợi.

Khi sử dụng thuốc hạ men gan, để có hiệu quả tốt và không gây nên các tác dụng phụ không mong muốn, bạn cần chú ý:

• Tìm, mua đúng loại thuốc mà bác sĩ chỉ định, sử dụng đúng liệu trình đã được tư vấn.
• Đọc rõ thành phần để tránh dùng thuốc dẫn tới dị ứng.
• Sử dụng càng ít thuốc càng tốt. Nếu thấy xuất hiện các dấu hiệu bất thường cần dừng ngay thuốc và báo với bác sĩ chuyên khoa.
• Sử dụng thuốc hạ men gan không kê đơn cần dùng đúng hướng dẫn, đúng liều dùng. Nếu sử dụng trong thời gian dài hoặc dùng kết hợp với các loại thuốc khác nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
• Mỗi lần tái khám cần mang theo đơn thuốc đã sử dụng.
• Trong quá trình dùng thuốc hạ men gan cần nói không với bia rượu, các chất kích thích.

Lời kết:

Để hạ men gan không chỉ là dùng thuốc mà còn là sự kết hợp của thói quen ăn uống, chế độ sinh hoạt hàng ngày của bạn. Việc điều trị men gan cao đúng cách sẽ giúp bạn nâng cao khả năng điều trị bệnh và chất lượng sức khỏe, cuộc sống bạn.

Tài liệu tham khảo:

• https://gi.org/topics/medications-and-the-liver/