[Tham khảo] Bài thuốc đông y trị xơ gan cổ trướng

Khi xơ gan chuyển biến sang giai đoạn cổ trướng, các tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng, lá gan hầu như bị mất hoàn toàn chức năng giải độc. Nếu không chữa trị kịp thời gây ảnh hưởng tới tính mạng. Nhiều bệnh nhân tìm đến phương pháp đông y trị xơ gan cổ trướng. Cùng tìm hiểu về cách trị bệnh bằng phương pháp này ngay bài viết sau đây nhé.

Xơ gan cổ trướng theo quan niệm đông y

Gan là cơ quan nội tạng lớn có chức năng vô cùng quan trọng trong cơ thể như thanh lọc độc tố, chuyển hóa thức ăn, dự trữ nhiên liệu dưới nhiều dạng khác nhau nhằm nuôi cơ thể. Tuy nhiên, do các bệnh lý về gan, thói quen rượu bia nhiều… không được cải thiện kịp thời dẫn tới xơ gan cổ trướng.

Theo đông y, “cổ” và “trướng” là hai chứng trạng ở 2 mức độ nặng nhẹ khác nhau. Khi ở thể “trướng” là mức độ nhẹ hơn, nặng dần lên thành “cổ trướng”. Cổ trướng là chứng bệnh khó chữa, phúc tạp và được xếp vào tứ chứng nan y của đông y. Nguyên nhân là do nội thương thất tình, ăn uống thực tích, lao lực quá sức và các chứng bệnh của hoàng đản, triệt ngược gây ra.

Bệnh được chia ra thành các thể như sau:

• Khí cổ
• Thủy cổ
• Huyết cổ
• Cổ trướng
• Nhiệt trướng
• Tỳ hư cổ trướng
• Tỳ thận hư cổ trướng
• Hàn trướng.

Tùy theo mỗi thể bệnh mà có bài thuốc trị bệnh phù hợp.

☛ Tham khảo thêm tại: Bệnh xơ gan có chữa được không?

Bài thuốc đông y trị xơ gan cổ trướng

1. Thể khí cổ

Dấu hiệu: Người xơ gan cổ trướng ở thể này có các dấu hiệu: bụng phệ, da bụng dày, ngực bụng đầy trướng, ngực tức sườn đau, thường ợ hơi, hay trung tiện. Tinh thần của bệnh nhân ảm đạm, u uất, hay bực tức, kém ăn.

Điều trị: Khoan trung hạ khí lợi niệu.

Bài thuốc trị bệnh: Khoan trung thang

• Mộc hương quảng 6g
• Đậu khấu nhân  8g
• Thanh bì 10g
• Trần bì 12g
• Đại phúc bì 12g
• Binh lang 16g
• Hậu phác 16g
• Uất kim 16g
• Trạch tả 16g.

Cách thực hiện:

• Hậu phác cạo bỏ vỏ.
• Cho các vị thuốc vào ấm sắc cùng 1600ml nước, sau đó lọc bỏ bã lấy 250ml nước.
• Mộc hương quảng thuốc sắc 20ml mài tan hết, sau đó cho vào thuốc sắc quấy cho đều.
• Chia thuốc làm 5 lần, ngày uống 4 lần, tối uống 1 lần, uống khi còn ấm.

2. Thể thuỷ cổ

Dấu hiệu: Bệnh nhân bị bụng trướng to bè ra hai bên, da bụng bị mỏng và có màu sáng, khi ấn lõm xuống. Ăn uống kém, sắc mặt vàng úa, lưỡi bệu nhớt, chân tay gầy…

Điều trị: Công trục thuỷ khí.

Bài thuốc trị bệnh: Vũ công tán

• Hắc sửu 32g
• Tiểu hồi hương 8g
• Quảng mộc hương 6g.

Cách thực hiện:

• Hắc sửu và tiểu hồi hương đem sắc với 800ml nước, sau đó lọc bỏ bã lấy 150ml.
• Mộc hương quảng sắc 40ml mài tan hết rồi trộn lẫn quấy đều.
• Chia đều làm 4 lần uống, ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần, uống khi còn ấm.

3. Thể huyết cổ

Dấu hiệu: Người bệnh gặp phải triệu chứng bụng trướng to, da bụng nổi gân hơi tía hoặc màu xanh, cơ thể mệt mỏi, sắc mặt xanh sạm, chân tay và mặt gầy, đi đại tiện phân màu đen, có mùi thối khắm. Mạch trầm tế.

Điều trị: Thông huyết trục ứ hành khí.

Bài thuốc trị bệnh: Đương quy hoạt huyết

• Đào nhân 12g
• Phục linh 12g
• Đương quy 12g
• Xích thược dược 10g
• Sinh địa hoàng 16g
• Quế tâm 6g
• Hồng hoa 4g
• Chỉ xác 8g
• Sài hồ 8g
• Cam thảo 4g
• Bào khương 2g.

Cách thực hiện:

• Xích thược đem tẩm rượu, sinh địa hoàng tẩm rượu, đào nhân bỏ vỏ.
• Các vị trên đem sắc với 1700ml nước, lọc bỏ bã lấy 200ml.
• Uống khi còn ấm, chia đều làm 4 lần, ngày uống 3 lần còn tối uống 1 lần.

4. Thể cổ trướng

Dấu hiệu: Bụng bệnh nhân to như trống kèm trướng đau, môi đỏ, mặt hốc hác, mắt lờ đờ và nhợt nhạt, thích ăn đồ ăn béo ngọt…

Điều trị: Hoạt huyết khứ ứ, hành khí trục thủy.

Bài thuốc trị bệnh: Tiêu cổ thang

• Trần bì 6g
• Thanh bì 6g
• Chỉ xác 6g
• Sinh khương 6g
• Tử tô 6g
• Sa nhân 6g
• Tất trừng già 6g
• uan quế 4g
• Cam thảo 4g
• Bạch đậu khấu 4g
• Nhục đậu khấu 4g
• Mộc hương quảng 2g
• La bạc tử 10g
• Tam lăng 12g
• Nga truật 12g
• Bán hạ 12g
• Binh lang 12g
• Đại táo 12g.

Cách thực hiện:

• Đại táo xé ra.
• Đem các vị thuốc sắc với 1700ml nước, lọc bỏ bã lấy 250ml.
• Mộc hương quảng thuốc sắc 20ml mài tan hoà đều với thuốc sắc.
• Chia đều làm 5 lần, ngày uống 4 lần, tối uống 1 lần, uống khi thuốc còn ấm.

5. Thể nhiệt trướng

Dấu hiệu: Bụng trướng to và đau cứng, cự án, phát sốt, miệng đắng, cổ khô, tiểu tiện màu vàng thẫm, sẻn…

Điều trị: Thanh nhiệt trừ thấp.

Bài thuốc chữa bệnh: Trung mãn phân tiêu thang

• Trạch tả 12g
• Bán hạ 12g
• Phục linh 12g
• Bạch truật 12g
• Hậu phác 12g
• Hoàng liên 12g
• Hoàng cầm 16g
• Chỉ xác 10g
• Nhân sâm 4g
• Trư linh 10g,
• Cam thảo 4g,
• Can khương 2g.

Cách thực hiện:

• Hậu phác cạo bỏ vỏ, bán hạ chế, cam thảo chích.
• Đem các vị thuốc sắc cùng 1700ml nước, lọc bỏ bã lấy 250ml nước thuốc.
• Chia đều làm 5 lần, ban ngày uống 4 lần, tối uống 1 lần.

6. Thể tỳ hư cổ trướng

Dấu hiệu: Bụng trướng, ấn có khi mềm khi căng, thiện án, bụng sôi, sắc mặt vàng kéo, giọng nói nhỏ yếu, hơi thở ngắn, đi đại tiện lỏng. Mạch trầm tế.

Điều trị: Trợ dương kiện tỳ, lợi thủy.

Bài thuốc trị bệnh: Thực tỳ ẩm

• Bạch truật 16g
• Mộc qua 16g
• Phục linh 16g
• Hậu phác 16g
• Đại phúc bì 12g
• Thảo quả nhân 8g
• Mộc hương quảng 4g
• Hắc phụ tử 8g
• Bào khương 4g
• Cam thảo 6g.

Cách thực hiện:

• Hậu phác cạo bỏ vỏ.
• Đem tất cả vị thuốc cho vào ấm sắc cùng 1700ml nước, lọc bỏ bã lấy 250ml nước thuốc.
• Mộc hương quảng thuốc sắc 30ml mài tan hoà lẫn với thuốc sắc.
• Chia làm 5 lần, ngày uống 4 lần, tối uống 1 lần.

7. Thể tỳ thận hư cổ trướng

Dấu hiệu: Bụng đầy trướng, ấm ách khó chịu, ăn uống kém, hoa mắt, ù tai, đau lưng, mỏi gối, di tinh, ra mồ hôi…

Điều trị: Ôn bổ tỳ thận dương.

Bài thuốc chữa bệnh: Phụ tử lý trung thang

• Nhân sâm 8g
• Can khương 12g
• Cam thảo 12g
• Bạch truật 12g
• Hắc phụ tử 10g.

Cách thực hiện:

• Cho các vị thuốc vào ấm sắc cùng 1500ml nước, sắc bỏ lã lấy 200ml nước thuốc.
• Uống khi còn ấm, chia làm 5 lần, ban ngày dùng 4 lần, tối 1 lần.

8. Thể hàn trướng

Dấu hiệu: Người bệnh bị bụng trướng, ậm ạch, đau vùng hạ vị, khi chườm nóng thì đỡ đau hơn, đại tiện phân nát và lỏng. Mạch trầm trì vô lực.

Điều trị: Ôn trung tán hàn.

Bài thuốc trị bệnh: Lý trung gia ô dược chỉ thực thang:

• Nhân sâm 8g
• Bạch truật 32g
• Cam thảo 12g
• Can khương 12g
• Ô dược 12g
• Chỉ thực 12g.

Cách thực hiện:

• Chỉ thực nướng.
• Tất cả vị thuốc trên sắc với 1500ml nước, lọc bỏ bã lấy 200ml.
• Uống khi còn ấm, chia làm 5 lần, tối uống 1 lần, ban ngày uống 4 lần.

☛ Tham khảo thêm tại: 8 cây thuốc quý chữa xơ gan cổ trướng nên biết

Ưu – nhược điểm chữa xơ gan cổ trướng bằng đông y

Bất cứ phương pháp điều trị nào cũng tồn tại những ưu và nhược điểm nhất định. Sau đây là những ưu, nhược điểm khi chữa xơ gan cổ trướng bằng đông y:

Ưu điểm

• Ít tác dụng phụ: Các bài thuốc đông y dùng các thảo dược tự nhiên nên ít gây tác dụng phụ nghiêm trọng như thuốc tây.
• Điều trị toàn diện: Đông y chữa trị không chỉ tập trung vào triệu chứng mà còn chú trọng cân bằng tổng thể cơ thể, cải thiện sức khỏe chung.
• Tăng cường chức năng gan: Một số thảo dược có tác dụng tăng cường chức năng gan, bảo vệ gan khỏi tổn thương và hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào gan.
• Giảm triệu chứng: Đông y có thể giúp giảm đau, cải thiện tuần hoàn máu và giảm triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng…

Nhược điểm

• Hiệu quả không đồng nhất: Hiệu quả mang lại có thể khác nhau tùy theo cơ địa và tình trạng của từng người. Một số có thể thấy cải thiện rõ rệt nhưng có người lại không thấy thay đổi nhiều.
• Thời gian điều trị dài: Điều trị bằng Đông y thường kéo dài và cần sự kiên nhẫn. Kết quả không phải lúc nào cũng thấy ngay lập tức.
• Thiếu bằng chứng khoa học: Một số phương pháp và bài thuốc Đông y chưa được nghiên cứu và chứng minh hiệu quả rõ ràng qua các nghiên cứu khoa học hiện đại.
• Nguy cơ sử dụng sai cách: Nếu không có hướng dẫn đúng từ các chuyên gia Đông y, việc tự ý sử dụng các bài thuốc có thể gây hại cho sức khỏe.
• Không thay thế được hoàn toàn Tây y: Trong những trường hợp xơ gan cổ trướng nặng, phương pháp Đông y chỉ nên được sử dụng như một liệu pháp hỗ trợ, không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp điều trị Tây y hiện đại.

Lời khuyên chữa xơ gan cổ trướng bằng đông y

Cho tới nay không có thuốc điều trị đặc hiệu xơ gan nhưng vẫn có thể cầm chân căn bệnh nếu được điều trị bài bản bằng thuốc bảo vệ nhu mô gan, tăng sức đề kháng… từ các thầy thuốc có kinh nghiệm về bệnh gan mật. Bệnh nhân đừng quá tin tưởng vào các lời đồn hay thuốc “gia truyền” để rồi tiền mất tật mang. Trước khi áp dụng phương pháp xơ gan cổ trướng để chữa xơ gan cổ trướng, bạn cần:

• Tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa và các chuyên gia đông y có uy tín.
• Kết hợp điều trị đông y với các phương pháp tây y dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên môn.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe thường xuyên, điều trị phương pháp điều trị kịp thời phù hợp với thể trạng của bệnh nhân.

☛ Tham khảo thêm tại: Xơ gan cổ trướng sống được bao lâu?