Nghiên cứu tác dụng giải độc rượu của Hovenia Dulcis

Hovenia Dulcis (tên tiếng Việt là Nho khô Phương Đông) có vỏ cây màu nâu xám, cành non có lông và lỗ bì. Quả hình cầu, gần như khô trên một cuống quả phồng ra, nạc, ngọt, màu đo đỏ. Hạt tròn dẹt, bóng, màu nâu.

Hình ảnh cây Hovenia Dulcis

A.    Từ hàng nghìn năm nay, người Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc đã biết đến lợi ích của cây Hovenia Dulcis và họ dùng làm dược liệu đầu vị để chống say, giải rượu, chống nôn.

Mỗi ngày dùng từ 3-5g dưới dạng nước sắc uống sẽ có tác dụng giải độc gan, chống say. Từ kinh nghiệm sử dụng bao đời, về sau, quả cây Hovenia Dulcis đã được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong việc giải các chất độc, chống say rượu.  

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc, dịch chiết Hovenia dulcis làm giảm nồng độ alcohol trong máu sau 0,5 -3 giờ. Các nhà khoa học cũng tìm ra thành phầm quý giá của cây Hovenia Dulcis là hoạt chất DHM (hay còn gọi là ampelopsin). Hoạt chất này có tác dụng làm giảm tác động của rượu lên hệ thần kinh, làm hết nhanh các triệu chứng say rượu như đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn. Chính vì thế hoạt chất Ampelopsin đang được nghiên cứu bào chế thành thuốc chống nhiễm độc rượu cấp.

Năm 2006 một nghiên cứu được thực hiện tại ĐH Y Bắc Kinh cho thấy hoạt chất Ampelopsin trong Hovenia dulcis có khả năng làm giảm nồng độ cồn trong máu và tăng cường hoạt tính của enzyme  ADH và ALDH. Enzym ADH và ALDH là enzyme do gan sản sinh ra, tham gia vào tất cả quá trình khử độc ethanol trong cơ thể. Ethanol là chất độc chiếm phần lớn trong rượu bia, nó gây độc lên các cơ quan nội tạng. Vì vậy ngay khi dung nạp vào cơ thể, gan sẽ tiến thành đào thải ethanol. Nhờ enzyme ADH và ALDH, gan chuyển hóa ethanol thành acetate – là chất ít độc và cơ thể có thể sử dụng hoặc đào thải ra ngoài. Vì vậy việc tăng cường hoạt tính của của enzym ADH và ALDH của Hovenia Dulcis vừa giúp ngăn cản sự hấp thu rượu ở đường tiêu hóa, tăng chuyển hóa rượu tại gan vừa phòng chống say rượu rất hiệu quả.

1.  Các nghiên cứu chứng tỏ Hovenial Dulcis làm giảm nồng độ ethanol và giảm Acetadehyd trong máu .

Kết quả cho thấy: Sau 2 giờ, thấy nhóm sử dụng Hovenial Dulcis có nồng độ cồn trong máu giảm 40%, nồng độ acetadehyd giảm 27% so với nhóm chứng. 
Khi được dùng với liều 0.125g/kg trọng lượng cơ thể người, trước 20f dùng 0.3g rượu/kg đã có thể giảm nồng độ ethanol trong hơi thở từ 1,72mg/l còn 0.24mg/l

 

Biểu đồ minh họa
 

B.  Trong nghiên cứu của Du J và nhiều nghiên cứu khác đã chứng minh Hovenia Dulcis có tác dụng giải độc gan theo cơ chế: 

Khi các chất độc như caffein, rượu, dioxin, các chất béo bão hòa, thuốc trừ sâu, chất độc hóa học, chất bảo quản gây hại, thuốc tây điều trị dài ngày… xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ được chuyển hóa ở gan bởi hệ thống enzyme Cyt – P450, tạo ra các gốc tự do. Sau đó gan sẽ sản sinh ra các glutathione – chất chống oxy hóa quan trọng nhất để trung hòa các gốc tự do này. Tuy nhiên, khi các chất độc này vào cơ thể với số lượng lớn sẽ làm gián đoạn hệ thống enzyme cyt-P450, dẫn đến sự sản xuất quá mức các gốc tự do. Trong trường hợp các gốc tự do được sinh ra quá nhiều, lượng glutathion sinh ra không đủ để trung hòa các gốc tự do này, sẽ dẫn tới tình trạng stress oxy hóa, tổn thương gan như ung thư gan, nhiễm độc toàn cơ thể và tổn thương các bộ phận khác.

Hoạt chất Ampelopsin trong Hovenia Dulcis có tác dụng làm giảm đáng kể hoạt động men AST và ALT, tăng cường hoạt tính của các enzyme chống oxy hóa như superoxide dismute glutathione S-transferase, glutathione. Nhờ tăng cường hoạt tính của Glutathione mà gan có thể trung hòaa các gốc tự do – tăng cường quá trình chuyển hóa các chất.  Vì vậy, trong nhiều nghiên cứu các nhà khoa học đã kết luận Hovenia Dulcis có khả năng giải độc gan mạnh mẽ và hiệu quả trước các chất độc như rượu bia, hóa chất độc hại, thuốc tây điều trị dài ngày, chất bảo quản gây hại….

2.    Nghiên cứu chứng tỏ Hovenial Dulcis làm giảm hoạt động của AST, ALT và tăng sản sinh glutathione .

Theo nghiên cứu của Alvarenga (2008) quan sát thấy AST giảm đến 75% sau 28 ngày, bằng cách sử dụng chiết xuất H. dulcis tại 0.12g/kg trọng lượng. 

Biểu đồ minh họa

Bên cạnh đó, trong các nghiên cứu của Luo GQ và Xianjuan Kou đã chỉ ra sử dụng chiết xuất của Hovenial Dulcis có thể phòng và ngăn ngừa xơ gan do ức chế sự tạo thành collagen ở gan, tuyệt vời hơn, nó có thể ức chế sự tân tạo mạch, có khả năng ngăn chặn các tế bào u ác tính tại gan. Trong các nghiên cứu này chỉ ra rằng, sử dụng chiết xuất Hovenia Dulcis với liều 0.12mg/kg có thể giảm khối u lên tới 45,75%. 

Cũng trong nghiên cứu của Du J đã chứng minh chiết xuất hạt Hovenia Dulcis không có bất kỳ tác dụng phụ nào, có thể sử dụng lâu dài như một liệu pháp giải độc gan an toàn và hiệu quả. 
Điều này mở ra một hướng đi rất mới mẻ trong việc ứng dụng chiết xuất của Hovenia Dulcis thành các chế phẩm giải độc gan, ngăn ngừa các bệnh gan ác tính như xơ gan và ung thư gan.

 Xem thêm :

⇒ Rượu bia gây hại thế nào cho gan?

⇒ Cách bảo vệ gan khi uống nhiều rượu bia