Nóng gan, nổi mụn, ngứa khiến bạn gặp nhiều bất tiện trong sinh hoạt cũng như cuộc sống hàng ngày. Tình trạng này tái đi tái lại nhiều lần cần cẩn trọng, bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo chức năng gan suy giảm cần có biện pháp kiểm soát. Cùng tìm hiểu các nguyên nhân gây nóng gan, nổi mụn, ngứa và cách cải thiện hiệu quả qua bài viết sau đây.
Mục lục
Nguyên nhân gây nóng gan, nổi mụn, ngứa
Gan là cơ quan nội tạng lớn trong cơ thể, chúng đảm nhận hơn 500 chức năng khác nhau như chuyển hóa, loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể đồng thời ngăn chặn độc tố từ bên trong và bên ngoài ảnh hưởng tới sức khỏe. Khi chức năng gan suy giảm khiến độc tố tích tụ lại gây nóng trong, nổi mụn, mẩn ngứa…
Nóng gan, nổi mụn gây ngứa ngáy có thể gặp ở mọi đối tượng và nhiều lứa tuổi khác nhau. Theo thời gian, nếu không có biện pháp cải thiện có thể gây ra hiện tượng chán ăn, mệt mỏi, kém tập trung, chảy máu cam… và có thể gây ra các bệnh lý về gan. Sau đây là một số nguyên nhân gây nóng gan, nổi mụn thường gặp:
Uống nhiều rượu bia và chất kích thích: Sử dụng nhiều rượu bia và đồ uống kích thích như trà, cà phê, nước ngọt có ga có thể gây nóng trong, mất ngủ, tim đập nhanh và mụn nhọt. Lạm dụng các loại đồ uống này còn gây tổn thương hệ thần kinh và dẫn tới nhiều bệnh lý khác.
Uống ít nước: Cơ thể mỗi ngày cần 2 – 3 lít nước để duy trì các hoạt động hiệu quả. Nếu không cung cấp đủ nước khiến quá trình bài tiết bị đình trệ, các chất độc tích tụ tích tụ lại trong cơ thể gây nóng trong người, nổi mụn nhọt, mẩn ngứa, khô môi, nhiệt miệng.
Ăn ít chất xơ: Chất xơ không thể thiếu đối với hệ tiêu hóa, chúng giúp kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa sự phát triển của các vi khuẩn gây hại cho đại tràng. Khi chế độ ăn không cung cấp đủ chất xơ gây ra cảm giác nóng trong mà làm tăng cao nguy cơ mắc bệnh lý về đường tiêu hóa.
Tiêu thụ đồ ăn nhiều dầu mỡ và gia vị: Các loại đồ ăn nhiều dầu mỡ và gia vị có thể làm bạn có cảm giác ngon miệng nhưng chúng lại không hề tốt cho sức khỏe. Thường xuyên dung nạp loại đồ ăn này dễ dẫn đến nóng trong, béo phì, tăng nguy cơ mắc tiểu đường, cao huyết áp, xơ vữa mạch…
Ăn cay nóng: Các loại đồ ăn cay nóng không chỉ khiến làn da bị khô ráp, kích ứng mà còn làm tăng ngứa da, nổi mụn. Ngoài ra, sử dụng đồ ăn cay còn làm tăng nguy cơ bỏng niêm mạc dạ dày, viêm loét dạ dày thực quản, tăng dịch vị khiến gan co lại, ảnh hưởng xấu tới quá trình tiết ra dịch gan gây viêm gan.
Hút thuốc lá: Thói quen hút thuốc làm tăng nguy cơ tử vong 30 – 80%, chủ yếu là ung thư phổi, bệnh lý về tim mạch, bệnh phổi và gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản. Có tới hơn 4000 hóa chất trong khói thuốc bao gồm các chất gây nghiện, độc hại và các loại chất được biết là nguyên nhân gây ung thư.
Sinh hoạt không lành mạnh: Thường xuyên thức khuya, ngủ không đủ giấc, căng thẳng, stress là những nguyên nhân gây ảnh hưởng tới gan. Khi gan làm việc quá tải, không được nghỉ ngơi gây ảnh hưởng tới chức năng gan có thể gây ra nóng trong người, mụn nổi nhiều.
Tiếp xúc với chất độc hại: Thường xuyên tiếp xúc với môi trường độc hại, kim loại nặng trong không khí, đất, nước… có thể đi vào cơ thể thông qua hít thở hoặc thực phẩm sử dụng hàng ngày. Khi độc tố tích tụ lại càng nhiều đầu độc cơ thể gây biểu hiện nóng trong người. Nó kích thích tế bào Kupffer hoạt động gây viêm, suy giảm chức năng gan.
Dùng thuốc không kê đơn: Tự ý sử dụng các loại thuốc kháng sinh, kháng viêm, thuốc giảm đau… khi chưa có sự chỉ định từ bác sĩ trong một thời gian dài vô tình gây ra tình trạng quá tải, đầu độc gan. Thậm chí, có trường hợp ngộ độc paracetamol còn dẫn đến suy gan cấp và tử vong.
Lười vận động: Tập thể dục mỗi ngày giúp cải thiện quá trình trao đổi chất, hỗ trợ chức năng gan. Khi ít vận động làm tăng sự tích tụ mỡ thừa gây ra gan nhiễm mỡ. Đồng thời khiến cơ thể bị tích tụ khí huyết, gây nóng trong người, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch, tiêu hóa, xương khớp…
Nhiễm virus viêm gan: Khi virus tấn công cơ thể làm suy giảm chức năng gan kèm theo các triệu chứng như ngứa ngáy, chán ăn, mệt mỏi, đau tức vùng gan… Bệnh do virus viêm gan gây ra ít có dấu hiệu nên bệnh nhân thường khó phát hiện, chỉ khi thực hiện xét nghiệm mới cho kết quả chính xác.
Dấu hiệu nóng gan gây nổi mụn, ngứa bạn cần biết
Theo chia sẻ của GS Nguyễn Khánh Trạch, nổi mụn, mẩn ngứa, mề đay là dấu hiệu cảnh báo gan có vấn đề. Khác với nổi mụn do nguyên nhân thông thường, người bị nóng gan sẽ đối diện với các dấu hiệu đa dạng như sau:
Mụn nổi nhiều: Khi bị nóng gan, chức năng gan suy giảm khiến mụn nổi nhiều và có xu hướng lan rộng ra nhiều khu vực như da mặt, cổ, lưng, ngực. Mụn cũng có kích thước đa dạng, màu sắc đỏ hoặc trắng, có nhân hoặc không có nhân. Phần lớn mụn không gây đau nhưng ngứa ngáy khiến bệnh nhân khó chịu, ảnh hưởng lớn tới thẩm mỹ. Nổi mụn do nóng gan thường dai dẳng, dễ tái phát.
Da ngứa, dị ứng: Khi các độc tố và chất gây dị ứng không được đào thải ra ngoài hoàn toàn sẽ tích tụ trên da, gây ngứa da, dị ứng. Cơ thể phản ứng với độc tố bằng cách phóng ra các histamine vào mô và niêm mạc, làm giãn mao mạch trung bì, gây dị ứng, ngứa da. Một số trường hợp nặng hơn xuất hiện mẩn đỏ toàn thân, gây ngứa dữ dội. Sau vài tiếng các dấu hiệu ngứa thuyên giảm và biến mất. Nhưng da dị ứng và ngứa sẽ tái phát nhiều lần làm ảnh hưởng tới sinh hoạt và cuộc sống của bệnh nhân.
Dấu hiệu khác: Ngoài việc xuất hiện mụn nhọt, mẩn đỏ dai dẳng trên da, bạn có thể gặp một số biểu hiện như vàng da, nhiệt miệng, khô môi, đau bụng, táo bón, phân bạc màu, nước tiểu sẫm màu… Khi có các dấu hiệu này cần đến ngay cơ sở y tế để kiểm tra bởi đây rất có thể là những dấu hiệu cảnh báo bệnh lý về gan.
Chữa nóng gan, nổi mụn, ngứa như thế nào?
Ngoài vấn đề ảnh hưởng tính thẩm mỹ, các chuyên gia cho rằng gan nóng không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn tới viêm gan, xơ gan… Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân thường có tâm lý chủ quan cho tới khi các dấu hiệu trở nặng khiến chức năng gan suy giảm, gây khó khăn cho điều trị về sau. Sau đây là một số phương pháp cải thiện nóng gan, nổi mụn, ngứa người bệnh có thể tham khảo thực hiện.
1. Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học cùng những thực phẩm giàu dinh dưỡng có tác dụng thanh nhiệt hiệu quả, góp phần hạn chế nóng trong, nổi mụn đồng thời bảo vệ sức khỏe của lá gan. Bạn nên bổ sung:
- Thực phẩm giàu chất xơ: Các loại rau xanh (cải bó xôi, bông cải xanh…), bí đỏ, cà chua, cà rốt, củ dền… là những nguồn cung cấp chất xơ cùng vitamin và khoáng chất dồi dào cho cơ thể. Bạn có thể chế biến thành đa dạng các món ăn giúp bổ sung chất xơ cần thiết, giúp giải độc gan, hạn chế tình trạng nóng gan.
- Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất: Nguồn dinh dưỡng này được tìm thấy trong các loại trái cây như dâu tây, cam, bưởi, chuối, kiwi… Không chỉ có lợi cho người bị nóng gan mà chúng còn hỗ trợ làm đẹp da, giúp da mịn màng và căng bóng hơn. Mỗi ngày người bệnh nóng gan nên bổ sung khoảng 200g quả chín tươi.
- Thực phẩm giàu protein: Cá, thịt, sữa, đậu phụ, trứng… là nguồn có hàm lượng protein dồi dào, bạn đừng quên bổ sung cho cơ thể 1g protein/kg cơ thể mỗi ngày để cải thiện bệnh tốt hơn.
- Thực phẩm chứa chất béo không bão hòa: Nguồn chất béo lành mạnh này được cung cấp từ nguồn thực phẩm như cá hồi, cá ngừ, các loại hạt, quả bơ, dầu oliu…
- Uống đủ nước: Cung cấp ít nhất 2 lít nước mỗi ngày cho cơ thể, giúp thanh nhiệt, giải độc. Lựa chọn tốt nhất là nước lọc và nước ép trái cây.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Thực phẩm món ăn mát gan, giải độc hiệu quả
Bên cạnh đó, bạn cần kiêng các thực phẩm sau để tình trạng nóng gan, nổi mụn nhanh chóng thuyên giảm:
- Rượu bia, đồ uống có cồn, đồ uống chứa chất kích thích (cà phê, trà, nước ngọt có ga…).
- Đồ ăn ngọt, đặc biệt là bánh kẹo ngọt, trà sữa.
- Nhóm đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, chiên rán nhiều lần.
- Đồ ăn cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt…
- Nội tạng động vật như phổi, gan, tim, lòng…
2. Xây dựng thói quen sinh hoạt hợp lý
Nóng gan, nổi mụn có thể bắt nguồn từ thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Do đó, để cải thiện tình trạng này bạn cần xây dựng một lối sống khoa học bằng cách:
- Ngủ đúng giờ, đủ 8 tiếng mỗi ngày giúp gan được nghỉ ngơi, có thời gian thanh lọc các độc tố tích tụ.
- Vận động thể dục thể thao thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe tổng thể nói chung, sức khỏe của gan nói riêng giúp tế bào gan tổn thương được phục hồi hiệu quả.
- Cân đối thời gian làm việc và nghỉ ngơi, thư giãn mỗi ngày để tránh tâm lý căng thẳng, stress kéo dài.
- Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý mua thuốc sử dụng hoặc lạm dụng thuốc gây tổn hại chức năng gan.
- Kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan, điều trị kịp thời tình trạng nóng gan, nổi mụn ngứa.
3. Mẹo dân gian trị nóng gan, nổi mụn
Thông thường, khi bị nóng gan nổi mụn người ta thường tận dụng một số thảo dược có khả năng làm mát gan, thanh lọc cơ thể, giải độc gan từ đó cải thiện tình trạng mẩn ngứa, mụn nhọt. Cụ thể như sau:
Uống nước ép rau má:
Rau má không chỉ sử dụng để chế biến món ăn mà còn tận dụng để làm nước ép giải nhiệt, thanh lọc cơ thể. Từ xưa, người dân đã sử dụng rau má để làm nước uống chữa nóng gan gây mụn nhọt. Cách thực hiện cũng khá đơn giản:
- Chuẩn bị 200g rau má, rửa sạch và cho vào máy xay sinh tố.
- Cho thêm lượng nước vừa đủ rồi tiến hành xay nhuyễn để lọc lấy nước cốt, bỏ bã.
- Đổ nước cốt ra cốc, cho thêm chút đường và đá cho dễ uống.
Uống trà xanh:
Trong trà xanh có chứa epigallocatechin gallate dồi dào, hoạt chất này có tác dụng khắc phục mệt mỏi, thanh nhiệt, giải độc và làm mát gan. Uống trà xanh không những mát gan còn giúp ngăn ngừa lão hóa, làm đẹp da. Cách thực hiện khá đơn giản như sau:
- Trà xanh 100g rửa sạch và vò nát.
- Cho vào ấm và thêm nước sôi hãm trong 5 phút.
- Bạn có thể uống ấm hoặc thêm đá uống hàng ngày.
Uống nước râu ngô:
Nước râu ngô mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, các chất chống oxy hóa giúp tăng cường chức năng gan, thanh nhiệt, làm mát cơ thể. Nếu đang gặp phải tình trạng nóng gan, nổi mụn bạn chớ bỏ qua loại đồ uống này nhé.
Cách thực hiện khá đơn giản như sau:
- Chuẩn bị 1 nắm râu ngô, rửa sạch rồi cho vào nồi đun với lượng nước vừa đủ.
- Đun sôi chừng 5 phút thì tắt bếp.
- Chờ nước nguội bớt rồi uống hàng ngày như nước lọc. Không nên để nước qua đêm.
Uống trà atiso:
Atiso có tính mát, vị ngọt được biết đến với công dụng thanh nhiệt, giải độc, làm mát gan nên cải thiện nóng gan, nổi mụn khá hiệu quả. Bên cạnh đó, thường xuyên uống atiso còn giúp ngăn ngừa ung thư, tốt cho hệ tiêu hóa, tim mạch, cải thiện tiểu đường và hỗ trợ giảm cân.
Cách thực hiện như sau:
- Chọn búp atiso to, cắt làm đôi và bỏ phần nhụy bên trong rồi rửa sạch cùng với nước cùng kỳ tử và táo đỏ.
- Cho nồi lên bếp cùng 1,5 lít nước để đun.
- Nước sôi bạn cho các nguyên liệu đã chuẩn bị vào đun thêm 10 phút nữa thì tắt bếp.
- Chắt lấy phần nước rồi mang bảo quản trong tủ mát để dùng dần trong ngày.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: 8 cây thuốc nam giải độc gan, mát gan hiệu quả
4. Trị nóng gan nổi mụn bằng thuốc Tây
Nóng gan, xuất hiện mụn nhiều và tái phát thường xuyên bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để có hướng điều trị kịp thời. Có một số loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn trong trường hợp này như:
- Biphenyl dimethyl dicarboxylate: Thuốc được bác sĩ chỉ định với mục đích cải thiện chức năng gan, bảo vệ tế bào gan khỏi các tác nhân như rượu bia, thuốc tây.
- Thuốc cianidanol : Giúp trung hòa gốc tự do, ổn định màng liposome phù hợp với người bị nóng gan, viêm gan, xơ gan.
- Thuốc flumeciol: Có tác dụng bảo vệ mu mô gan khỏi ảnh hưởng tiêu cực từ bên ngoài, phù hợp với người bị suy giảm chức năng gan, gan bị hư hại do dùng nhiều thuốc tây.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: [Điểm danh] Nhóm thuốc chữa nóng gan trị mụn thường dùng
5. Sử dụng sản phẩm mát gan giảm nóng gan nổi mụn
Nóng gan, nổi mụn có thể gặp ở bất cứ đối tượng nào, vì vậy bạn cần chú ý điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp. Bên cạnh đó, kết hợp sử dụng các sản phẩm thảo dược có tác dụng hỗ trợ bổ gan, tăng cường chức năng gan, giải độc gan hiện có trên thị trường.
Các chuyên gia gan mật khuyên người bệnh nên sử dụng các sản phẩm giải độc gan có nguồn gốc thảo dược, được bào chế theo công nghệ hiện đại đã được chứng minh lâm sàng để đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài. Sản phẩm mát gan, giải độc gan được các chuyên gia đánh giá cao và được nhiều người tin tưởng sử dụng là Giải độc gan Tuệ Linh và Giải độc gan Tuệ Linh Plus.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: 10+ sản phẩm giải độc gan tốt nhất hiện nay
.