Siêu âm là kỹ thuật thường được áp dụng trong quá trình chẩn đoán xơ gan. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu chi tiết về phương pháp này cũng như những thắc mắc xoay quanh nó. Hãy theo dõi nhé!
Mục lục
Kỹ thuật siêu âm xơ gan là gì?
Xơ gan là hệ quả của quá trình tổn thương gan kéo dài, dẫn đến hình thành sẹo, nốt tân sinh và khiến mô gan xơ hóa. Tế bào xơ hóa sẽ dần lan rộng, chiếm chỗ của các tế bào khỏe mạnh, gây suy giảm chức năng gan.
☛ Tìm hiểu thêm: Bệnh xơ gan có nguy hiểm không?
Kỹ thuật siêu âm xơ gan là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, bác sĩ sẽ sử dụng sóng siêu âm có tần số cao nhằm thăm dò tình trạng lá gan. Theo đó, máy siêu âm sẽ chuyển đổi dữ liệu hình ảnh của gan thành hình ảnh trực quan trên màn hình, giúp bác sĩ đánh giá cấu trúc gan, tình trạng mô gan và mạch máu, từ đó nâng cao độ chính xác trong việc chẩn đoán bệnh lý.
Siêu âm xơ gan được chỉ định khi nào?
Siêu âm xơ gan thường được chỉ định khi:
Bệnh nhân có triệu chứng lâm sàng
Siêu âm gan được chỉ định khi người bệnh có các biểu hiện của việc gan bị tổn thương. Các triệu chứng này có thể bao gồm:
- Vàng da, vàng mắt, móng tay chuyển màu vàng
- Cơ thể mệt mỏi, cân nặng giảm nhanh
- Chán ăn, ăn không ngon
- Buồn nôn, nôn mửa
- Bụng phình to do cổ trướng
- Phù nề chân hoặc toàn thân
- Xuất huyết dưới da, bầm tím…
☛ Tìm hiểu chi tiết: Dấu hiệu cảnh báo xơ gan từng giai đoạn
Kết quả xét nghiệm cho thấy gan có vấn đề
Thông thường siêu âm gan sẽ được thực hiện kèm theo các xét nghiệm khác để giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng xơ gan, tổn thương gan, đặc biệt là khi các kết quả xét nghiệm cho thấy gan có vấn đề. Ví dụ:
- Xét nghiệm máu để phát hiện virus gây viêm gan hoặc bất thường về lượng tế bào hồng cầu và bạch cầu.
- Các chỉ số xét nghiệm AST, ALT, Albumin, Bilirubin, Creatinin và các xét nghiệm đông máu cho kết quả bất thường.
- Kết quả chụp cắt lớp CT, MRI, nội soi… thấy tổn thương mô gan hay độ đàn hồi gan giảm…
Siêu âm xơ gan giúp chẩn đoán điều gì?
Siêu âm gan không chỉ giúp chẩn đoán xác định tình trạng xơ gan mà còn giúp phát hiện nhiều vấn đề tổn thương gan khác. Cụ thể:
- Xơ gan: Kích thước gan tăng lên hay teo nhỏ, nhu mô gan thô, xuất hiện các nốt bề mặt, ứ đọng dịch ở ổ bụng và giãn tĩnh mạch.
- Viêm gan cấp và mạn tính: Siêu âm gan có thể phát hiện sự gia tăng về kích thước gan mà không có thay đổi đáng kể trong cấu trúc nhu mô gan.
- Gan nhiễm mỡ: Hình ảnh nhu mô gan có thể sáng lên do tích tụ chất béo, từ đó giúp chẩn đoán tình trạng gan nhiễm mỡ.
- Áp-xe, sán lá gan, nang gan: Siêu âm gan có thể giúp bác sĩ phát hiện các khối giảm âm có chứa chất lỏng hoặc khí với phần đường viền rõ ràng.
- Ung thư gan: Siêu âm phát hiện khối tăng âm, ít âm hoặc đồng âm rõ rệt và rộng, gan to hoặc bề mặt gồ ghề và khối u cứng, không đều, thường xuất hiện biên độ giảm dần xung quanh.
Siêu âm xơ gan có cần nhịn ăn không?
Thông thường siêu âm xơ gan sẽ không cần nhịn ăn. Tuy nhiên, trường hợp cần đánh giá đường mật trong và ngoài gan một cách chính xác nhất, nác sĩ có thể đề nghị bệnh nhân nhịn ăn trong khoảng từ 8 – 12 giờ trước khi thực hiện siêu âm.
Theo đó, nếu ta ăn trước khi làm siêu âm, túi mật có thể bị co lại, làm cho việc quan sát, đánh giá các tổn thương bên trong qua hình ảnh siêu âm sẽ trở nên khó khăn. Mặt khác, nếu dạ dày bị căng do chứa quá nhiều thức ăn, các khu vực như đầu tụy, đoạn cuối của ống mật chủ và một phần bên trái lá gan sẽ khó quan sát hơn.
Quy trình thực hiện siêu âm xơ gan
Quy trình siêu âm xơ gan có thể được thực hiện như sau:
- Người bệnh mặc trang phục thoải mái, dễ cởi hoặc có thể thay áo choàng bệnh viện, gỡ bỏ trang sức và nằm lên giường siêu âm
- Bác sĩ sẽ thoa một lượng gel vừa đủ lên vùng bụng của người bệnh, sau đó sử dụng đầu thiết bị siêu âm ấn nhẹ vào thành bụng và di chuyển qua lại. Các bước sóng siêu âm sẽ gửi tín hiệu đến máy tính, cho ra hình ảnh cấu trúc gan trên màn hình.
- Sau khi quan sát đủ các góc độ, tình trạng lá gan và đo các thông số cần thiết, quá trình siêu âm sẽ kết thúc, người bệnh sử dụng khăn hoặc giấy mềm lau sạch gel còn sót lại trên bụng, trở lại hoạt động bình thường.
Thời gian thực hiện siêu âm xơ gan
Việc siêu âm xơ gan sẽ không mất quá nhiều thời gian, thường vào khoảng 10 – 30 phút bao gồm cả khâu hướng dẫn bệnh nhân và thực hiện kỹ thuật.
Siêu âm gan là kỹ thuật không xâm lấn, không gây tổn thương nên người bệnh sẽ không cần phải lo lắng về những cơn đau và không cần thời gian nghỉ ngơi, phục hồi sau khi thực hiện. Tuy nhiên, một số trường hợp bệnh nhân có thể cảm thấy đau hoặc tức tạm thời do sự tác động lực của bác sĩ khi thực hiện siêu âm.
Siêu âm xơ gan bao nhiêu tiền?
Siêu âm xơ gan bao nhiêu tiền sẽ phụ thuộc vào cơ sở y tế thực hiện kỹ thuật. Trung bình, mức giá siêu âm gan sẽ rơi vào khoảng 250.000 – 500.000đ/lần. Tùy tình trạng bệnh nhân, bác sĩ sẽ cân nhắc hội chẩn siêu âm hoặc kết hợp các biện pháp chẩn đoán khác.
Siêu âm xơ gan ở đâu?
Việc lựa chọn địa chỉ siêu âm gan uy tín có ý nghĩa hết sức quan trọng với quá trình chẩn đoán và điều trị. Sau đây là một số gợi ý:
Tại Hà Nội
Bệnh viện Bạch Mai
- Địa chỉ: 78 Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa.
Bệnh viện Trung ương quân đội 108
- Địa chỉ: Số 1 Trần Hưng Đạo, Quận Hai Bà Trưng
Bệnh viện Việt Đức
- Địa chỉ: 40 Tràng Thi, Quận Hoàn Kiếm
Bệnh viện E
- Địa chỉ: 89 Trần Cung, Nghĩa Tân, Quận Cầu Giấy
Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
- Địa chỉ: số 1 Tôn Thất Tùng, Quận Đống Đa
Tại Thành phố Hồ Chí Minh
Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
- 215 Hồng Bàng, Phường 11, Quận 5
- 201 Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5
- 221B Hoàng Văn Thụ, Phường 8, Quận Phú Nhuận
Bệnh viện Chợ Rẫy
- Địa chỉ: 201B Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5
Bệnh viện Nhân dân 115
- Địa chỉ: 527 Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương
- 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5
Hình ảnh siêu âm xơ gan
Dưới đây là một vài hình ảnh siêu âm xơ gan mang tính chất tham khảo:
Hình ảnh 1
- Màn hình A: Chụp cắt lớp thượng vị cho thấy thùy trái của gan (tại mũi tên) có bề mặt không đều, đồng thời kết cấu phản âm nhu mô thô.
- Màn hình B: Chụp cắt lớp dưới sườn cho thấy bờ dưới của thùy gan phải có bề mặt không đều (quan sát chỗ mũi tên).
Hình ảnh 2
Phân tích kết cấu tại thùy phải của gan nhờ việc quét liên sườn bằng siêu âm thang màu xám cho thấy nhu mô không đồng nhất, có giá trị lệch chuẩn cao (Diện tích: 1880 pixel, Trung bình: 75,39, SD: 20,12).
Hình ảnh 3
Trong hình ảnh siêu âm, vùng quan tâm nằm ở phần thùy phải của gan khi quét theo hướng liên sườn. Bên phải màn hình hiển thị tốc độ sóng biến dạng, được đo bằng kPa và m/s. Các màu sắc biểu thị sự biến dạng thời gian thực của các điểm ảnh, phản ánh độ đàn hồi của chúng trong hình ảnh chế độ B tiêu chuẩn.
- Màn hình A: Giá trị tốc độ sóng biến dạng bình thường
- Màn hình B: Siêu âm thấy tốc độ sóng biến dạng tương ứng với bệnh xơ gan. Màn hình cũng cho thấy sự xuất hiện của lượng lớn dịch cổ trướng.
Kết luận:
Siêu âm là phương pháp có ý nghĩa quan trọng trong việc chẩn đoán xơ gan, cũng như phát hiện nhiều vấn đề sức khỏe khác về gan. Để có kết quả siêu âm chính xác, đánh giá đúng tình trạng bệnh, hãy lựa chọn những cơ sở y tế chuyên khoa uy tín, có đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm. Hơn hết, bệnh nhân cần tuân thủ phác đồ điều trị và duy trì thăm khám định kỳ.